ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
- Με τον όρο περιγραφή εννοούμε την αναπαράσταση μέσα από το λόγο (προφορικό ή γραπτό) αντικειμένων, προσώπων, τοπίων, φαινομένων, σκηνών της ζωής, καταστάσεων, κλπ. Περιγραφή στην καθημερινή μας ζωή χρησιμοποιείται σε εφημερίδες, φυλλάδια, οδηγίες χρήσης, μουσεία, εγκυκλοπαίδεια, συμβόλαια για ακίνητα,κλπ.
- Για να περιγράψει κανείς κάτι, πρέπει να επιλέξει ορισμένα βασικά, κατά τη γνώμη του, γνωρίσματα / λεπτομέρειες, που ιεραρχούνται και οργανώνονται ανάλογα: άλλες μεγεθύνονται και προβάλλονται, ενώ άλλες υποτονίζονται· ορισμένες επίσης λεπτομέρειες αποσιωπούνται τελείως. Συνήθως ακολουθούμε πορεία από το γενικό στο ειδικό.
- Όταν περιγράφει ένας άνθρωπος δεν λειτουργεί όπως μια φωτογραφική μηχανή. Γιατί η μηχανή καταγράφει μόνο ό,τι βλέπει ο φακός, ενώ ο άνθρωπος περιγράφει και αυτό μου ακούει, μυρίζει ή νιώθει. Γι’ αυτό και οι λεπτομέρειες μιας περιγραφής πρέπει να μπορεί ο αναγνώστης να τις δει, να τις ακούσει, να τις μυρίσει…
- Σημαντική είναι η κατάταξη των λεπτομερειών με βάση το χώρο.Π.χ. Κολλητά στον τοίχο του δωματίου υπήρχε ένα τραπέζι με δύο καρέκλες από τη μία και την άλλη πλευρά του.
- Η ακρίβεια και η σαφήνεια είναι βασικά χαρακτηριστικά της περιγραφής. Μία περιγραφή, για να είναι ακριβής και σαφής, πρέπει να περιλαμβάνει τις κατάλληλες λεπτομέρειες, ώστε να παρέχει επαρκείς πληροφορίες για το αντικείμενο. Η ακρίβεια και η σαφήνεια της περιγραφής εξυπηρετούνται και από την επιλογή των κατάλληλων κάθε φορά λέξεων / φράσεων που αποδίδουν με τη μεγαλύτερη πιστότητα τα γνωρίσματα του αντικειμένου.
- Η επιλογή της γλώσσας (κυριολεκτική ή μεταφορική) που θα χρησιμοποιήσει κάποιος σε μια περιγραφή, καθορίζεται κάθε φορά από το είδος του κειμένου και από τον επιδιωκόμενο σκοπό.
| · Στην Αττική προβλέπεται για σήμερα αίθριος και ζεστός καιρός. Οι άνεμοι θα πνέουν μεταβλητοί ασθενείς. Η θάλασσα στο Σαρωνικό και Νότιο Ευβοϊκό θα είναι σχεδόν ήρεμη. Η θερμοκρασία θα σημειώσει μικρή άνοδο και θα κυμανθεί στην Αθήνα από 34 ο ως 41 ο βαθμούς, ενώ στα παράκτια η μέγιστη θερμοκρασία θα είναι χαμηλότερη. (Μετεωρολογικό δελτίο) | |
| · Καμίνι η Αθήνα με 41ο βαθμούς σήμερα και αύριο. Ψηθήκαμε! Έσφιξαν οι ζέστες και η Ομόνοια έγινε πλαζ! Μπορούσες να τηγανίσεις αυγό σε πεζοδρόμιο, να φτιάξεις κανονική ψαρόσουπα στις λιμνούλες των πάρκων και ακόμα -χωρίς υπερβολές- να αναπολήσεις το χειμώνα. (Δημοσιογραφική είδηση) |
- Κάθε περιγραφή γίνεται από μια ορισμένη οπτική γωνία, δηλαδή επιλέγει κανείς τις κατάλληλες λεπτομέρειες και περιγράφει το αντικείμενο ανάλογα με τη συναισθηματική φόρτιση που έχει απέναντί του, τον τρόπο που σκέφτεται και το αποτέλεσμα που επιδιώκει ή πάλι από τη θέση από την οποία παρατηρεί αυτό που περιγράφει.
Γενικές οδηγίες:
- Σκέψου καλά αυτό που πρέπει να περιγράψεις
- Γράψε πρόχειρα τις λεπτομέρειες που θεωρείς ότι πρέπει να αναφέρεις και μετά τοποθέτησέ τες σε μια λογική σειρά. Θα πρέπει οπωσδήποτε να στηρίζουν τη θεματική σου πρόταση.
- Κράτα την ίδια οπτική γωνία σε όλο σου το κείμενο.
- Χρησιμοποίησε ζωντανή γλώσσα, επίθετα, μεταφορές, μην το παρακάνεις όμως.
(πηγές: Έκθεση-Έκφραση Α΄ Λυκείου, Το δημιουργικό γράψιμο,Εκθέσεις, Ν. Γρηγοριάδης)