Εισαγωγικό διαδραστικό βίντεο με την κ. Κ. Σάιτ:
https://content.e-me.edu.gr/wp-admin/admin-ajax.php?action=h5p_embed&id=1195060
Αντλούμε τις πληροφορίες από το Συντακτικό μας, σελ. 157 κ.ε.:
http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2326/Syntaktiko-Archaias-Ellinikis-Glossas_A-B-G-Gymnasiou_html-apli/index_02_03_B_d.html
Υποθετικές ονομάζονται οι δευτερεύουσες επιρρηματικές προτάσεις που δηλώνουν την προϋπόθεση με την οποία μπορεί να ισχύει ή να αληθεύει αυτό που εκφράζει το ρήμα από το οποίο εξαρτώνται. Δέχονται άρνηση μή.
N.E.: Aν θέλεις, μπορείς να έρθεις.
1. Eισαγωγή
Oι υποθετικές προτάσεις εισάγονται με τους υποθετικούς συνδέσμους εἰ, ἐάν, ἄν, ἤν.
N.E.: Εισάγονται με τους υποθετικούς συνδέσμους αν, εάν, [σπάνια:] σαν, άμα κ.ά.
Συντακτικός ρόλος
Oι υποθετικές προτάσεις χρησιμοποιούνται στον λόγο, όπως και στη N.E., ως επιρρηματικοί προσδιορισμοί που δηλώνουν προϋπόθεση.
Iσοδύναμες συντακτικές μορφές
Υπόθεση εκφράζουν επίσης: α) η υποθετική μετοχή· β) οποιαδήποτε έκφραση έχει υποθετική σημασία. (Ἄνευ τούτων οὐδὲν ἔστι γενέσθαι τῶν δεόντων. [εἰ μὴ ἔχομεν ταῦτα].)
Αν θέλετε να εμβαθύνετε τις γνώσεις σας, πάρτε μια γεύση και από αυτά:
Υποθετικοί λόγοι ονομάζονται οι λογικές ενότητες που αποτελούνται από μία υποθετική πρόταση, η οποία ονομάζεται υπόθεση, και μία κύρια πρόταση, η οποία ονομάζεται απόδοση. Η υπόθεση και η απόδοση μαζί, ως λογική ενότητα, εκφράζουν τη λογική σχέση του (υποθετικού) αιτίου – αποτελέσματος:
N.E.: Aν δε θέλεις να έλθεις, πες το μου.
|
Υποθετικοί λόγοι |
|
|
Υπόθεση | Απόδοση |
Εἰ θεοί τι δρῶσιν αἰσχρόν, | | οὐκ εἰσὶ θεοί. |
Οι υποθετικοί λόγοι, ανάλογα με τον τρόπο εισαγωγής και εκφοράς της υπόθεσης, την έγκλιση της απόδοσης και τη σημασία τους, διακρίνονται σε έξι είδη: TA EIΔH TΩN YΠOΘETIKΩN ΛOΓΩN
EIΔOΣ | ΥΠΟΘΕΣΗ | ΑΠΟΔΟΣΗ |
---|
1ο: Πραγματικό | εἰ + οριστική οποιουδήποτε χρόνου | οποιαδήποτε έγκλιση |
2ο: Aντίθετο του πραγματικού | εἰ + οριστική ιστορικού χρόνου | δυνητική οριστική |
3ο: Προσδοκώμενο | ἐάν, ἄν, ἢν + υποτακτική | οριστική μέλλοντα |
4ο: Aόριστη επανάληψη στο παρόν ή στο μέλλον | ἐάν, ἄν, ἢν + υποτακτική | οριστική ενεστώτα |
5ο: Aπλή σκέψη του λέγοντος | εἰ + ευκτική | δυνητική ευκτική |
6ο: Aόριστη επανάληψη στο παρελθόν | εἰ + ευκτική (επαναληπτική) | οριστική παρατατικού ή δυνητική οριστική αορίστου |
Εξάσκηση με τον Ελληνικό Πολιτισμό: