συν-e-μάθηση


Αρχική σελίδα
Συνεργατικά σκαλιά γνώσεων
Αρχαία Ελληνικά Α΄γυμνασίου
Αρχαίες φράσεις σήμερα
Ομιλείτε την ελληνικήν, όχι όμως στα ελληνικά...
Φωνήεντα και τα σύμφωνα
Τα μέρη του λόγου: αρχ.-νέα
Κλίση άρθρου
Τα πνεύματα και ο τονισμός
νεοελληνική δοτική
Β΄ κλίση ουσιαστικών
Α΄ κλίση ουσιαστικών
Σύγκριση Α΄ και Β΄ κλίσης
Δευτερόκλιτα επίθετα
ΤΟ αντωνυμιακό τανγκό
Η δεικτική αντωνυμία
Οριστική ΕΝΣ-ΜΕΛ ε.φ.
Ενεστώτας του εἰμί
Παρατατικός του εἰμί
Παρατατικός-Αόριστος, Οριστική ε.φ.
Παρακείμ.-Υπερσυντ, Οριστική ε.φ.
Απαρέμφατο, ε.φ.
Τα επαγγέλματα των Αρχαίων
Αληθής ιστορία;
Το ελάφι του Αίσωπου
Εισαγωγή στη σύνταξη
Σύνταξη: υποκείμενο-κατηγόρημα
Σύνταξη: κύριοι όροι της πρότασης : Υρ - Αρ - Κυρ
Σύνταξη: κύριοι όροι-ασκήσεις
Σύνταξη: κύριοι όροι-παρουσίαση
Είδη προτάσεων
Επανάληψη ΑΕ Γλώσσα Α Γυμνασίου
Αρχαία Ελληνικά Β΄γυμνασίου
...το αγαπημένο μας λύω...
Υποτακτική ε.φ. Θεωρία -ασκήσεις
Σχηματισμός υποτακτ. -παρατηρήσεις
Προστακτική ε.φ. θεωρία - ασκήσεις
Ασκήσεις εγκλίσεων ε.φ.
Ερωτηματική – Αόριστη αντωνυμία
Αναφορικές αντωνυμίες
..και το λύομαι
Οριστική μέσης φωνής
Προφορική άσκηση οριστικής μέσης φωνής
Υποτακτική μ.φ. Θεωρία -ασκήσεις
Προστακτική μ.φ. θεωρία - ασκήσεις
Προφορικές ασκ. υποτακτ.-προστακτ.μ.φ.
...και το ΕΙΜΙ
Κλίση μετοχών ε.φ.
Κλίση μετοχών μ.φ.
Η Σύνταξη χωρίς φόβο και με πολύ πάθος
Το αντικείμενο του ρήματος
Το απαρέμφατο
Μετοχές-σύνταξη
Επιρρηματικές μετοχές
Η Γ΄κλίση - γενικά
Αφωνόληκτα
Ουσιαστικά της γ΄κλίσης σε -ων και -ας
Ουδέτερα σιγμόληκτα σε -ος,-ους
Φωνηεντόληκτα σε -ις, -υς, -υ
Φωνηεντόληκτα καταληκτικά μονόθεμα σε -εὺς
Τα συγκοπτόμενα
Ενρινόληκτα- Υγρόληκτα
Επίθετα γ΄ κλίσης σε -ης -και -ων
Επίθετα γ΄κλίσης σε -υς, -εια, -υ
Επίθετα γ ΄κλ. : πολύς - μέγας
Επανάληψη ΑΕ Γλώσσα Β΄ Γυμνασίου
Αρχαία Ελληνικά Γ΄γυμνασίου
Ευκτική ε.φ.
Ευκτική μ.φ.
Παραθετικά επιθέτων-επιρρημάτων
Αόριστος β΄
Θέση του τόνου στα σύνθετα ρήματα της α.ε.
Κλίση: ἡ γυνή, ὁ/ἡ παῖς
Κλίση: αὐτός, αὐτή, αὐτό
Παθητικοί χρόνοι
Ποιητικό αίτιο και παθητική σύνταξη
Σύνδεση προτάσεων ή όρων προτάσεων
Η σύνταξη συνοπτικά: ρήμα, απαρέμφ.,μετοχή
Τα είδη του μορίου ἄν
Οι δευτερεύουσες προτάσεις
Δευτερεύουσες ονοματικές
Ειδικές
Ενδοιαστικές
Πλάγιες ερωτηματικές
Αναφορικές
Δευτερεύουσες επιρρηματικές
Αιτιολογικές
Τελικές
Συμπερασμ./αποτελεσματικές
Εναντιωματικές-Παραχωρητικές
Υποθετικές
Χρονικές
Αναφορικές
Συνηρημένα ρήματα
Επανάληψη ΑΕ Γλώσσα Γ Γυμνασίου
Αρχαία από μετάφραση
Όροι Οδύσσειας
Οδύσσεια
Ιλιάδα - Εισαγωγή - Ο μύθος
Παίζοντας με την Οδύσσεια και την Ιλιάδα
Ελένη - Εισαγωγή
Η εποχή - το έργο - η ομορφιά
Τρωικός και Πελοποννησιακός πόλεμος
Ελένη - escape room κ.ά. πολλά
Μία Αριάδνη γεμάτη μύθους
Νέα Ελλ. Α΄
Ανάλυση κειμένων: πεδία διερεύνησης
Ο δρόμος για τον παράδεισο...
Τα πράγματα στρώνουν περισσότερο
Το πιο γλυκό ψωμί
Τα κόκκινα λουστρίνια
Ο Βάνκας
Ο πιστός φίλος
Ο παππούς και το εγγονάκι
Μανιτάρια στην πόλη
Η ζωή στη Σύμη
Η Νέα Παιδαγωγική
Η Έξοδο
Η πείνα του Καραγκιόζη
Τα φαντάσματα
Η γάτα του παπά
Η Λεώνη μας
Γλωσσικές επαναλήψεις
Είδη προτάσεων
Δομή πρότασης
Οι Όροι της πρότασης - παίζοντας
Δομή της παραγράφου
τουβλάκια...συνοχής
Είδη λόγου, Περιγραφή -αφήγηση-επιχειρ.
Παραγωγή, σύνθεση, Οικογ. λέξεων
Το ρήμα
Προσδιορισμοί νεοελληνιστί
Παράθεση ή επεξήγηση;
Επιθετικός ή κατηγορηματικός προσδιορισμός;
Το άρθρο
Κλίση ουσιαστικών
Κλίση επιθέτων
Τα πολύπαθα σημεία στίξης
Ασκήσεις ορθογραφίας
Το δύστυχο πολύ...
Το ταλαίπωρο τελικό -ν
το πολύπαθο ως
λέξεις με δύο -ρρ-
Επανάληψη...ποικιλοτρόπως
Νέα Β΄Γυμνασίου
Και πάλι στο σχολείο
Η Ιουλία...
Άννα Φρανκ
Στην εποχή του τσιμέντου και της πολυκατοικίας
Για τον όρο μετανάστες
Ο Άλλος στη λογοτεχνία
Θερμοπύλες
Κάσπαρ Χάουζερ
Να ΄σαι καλά δάσκαλε
Ξενιτεμένο μου πουλί
Η Κωνσταντίνα...
Ο μικρός πρίγκιπας
Ο λύκος
Η εσχάτη των ποινών
επίθετα κληροδοτημένα και μη
Οι αντωνυμίες
Αποθετικά ρήματα
Η περίληψη
Το υποκείμενο του ρήματος
Μονόπτωτα /δίπτωτα ρήματα
Οι εγκλίσεις και η σημασία τους
Οι χρόνοι του ρήματος
Χρονική βαθμίδα - έγκλιση : εξάσκηση
Οι μετοχές
Τα συνθετικά και τα είδη των συνθέτων
Αχώριστα μόρια
Οικογένειες λέξεων
Διαθέσεις, Ενεργ.-παθ. σύνταξη
Μετατροπή ενεργ. σε παθ. και αντίστροφα
Βαθμοί επιθέτου-μετοχής / παραθετικά
Η σύγκριση
Επιρρηματικοί προσδιορισμοί
Τρόποι ανάπτυξης παραγράφου
«Φιλία: ένας ανεκτίμητος θησαυρός»
Εργασία - Επάγγελμα
Σχολείο στον χρόνο
Επανάληψη ΝΕ. Γλώσσα, Β΄
Νέα Γ΄ γυμνασίου
Τρόποι σύνδεσης προτάσεων
Ασκήσεις σύνδεσης προτάσεων
Δευτερεύουσες προτάσεις
Ειδικές, βουλητικές, ενδοιαστικές
Ευθύς και πλάγιος λόγος
Ερωτηματικές προτάσεις
Αναφορικές προτάσεις
Τελικές και αιτιολογικές
Χρονικές και υποθετικές
Αποτελεσματικές και εναντιωματικές
Επιρρηματικές-ονοματικές: ασκήσεις
Συνώνυμα-Αντώνυμα
Πολυσημία λέξεων
Ομώνυμες/ομόηχες,-παρώνυμες λέξεις
Υπώνυμα
Γλωσσικά ολισθήματα
Σχήματα λόγου
λάθος γένος
Του γιοφυριού της Άρτας
Ερωτόκριτος
Θούριος
Ε. Μαρτινέγκου, Αυτοβιογραφία
Ελεύθεροι πολιορκημένοι
Όσο μπορείς
Πρώτες ενθυμήσεις
Ζορμπάς
Στο παιδί μου
Η μεταμφίεση
Ζητείται ελπίς
Επανάληψη Γλ. Γ΄
Ιστορία Α΄
Ιστορία Β΄
Ιστορία Γ΄ , αναλυτικά ενότητες 1-32
Ενότητα 33
Ενότητα 36
Ενότητα 38
Ενότητα 39
Ενότητα 40
Ενότητα 41
Ενότητα 42
Ενότητα 43
Ενότητα 44
Ενότητα 46
Ενότητα 47
Ενότητα 54
 


Παράθεση ή Επεξήγηση;


Το βιβλίο:

http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2256/Neoelliniki-Glossa_A-Gymnasiou_html-empl/indexe_2.htm



Παράθεση ή επεξήγηση; Ιδού η απορία…

 

Παράθεση ή επεξήγηση; Να δυο συντακτικοί χαρακτηρισμοί που έχουν βασανίσει γενεές επί γενεών καθηγητών και μαθητών, όπου οι μεν πρώτοι φιλότιμα προσπαθούν να εξηγήσουν και οι δε δεύτεροι -εξίσου φιλότιμα- προσπαθούν να κατανοήσουν τη μεταξύ τους διαφορά!

 

Ας δούμε λοιπόν ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ιστορικής φύσεως:

 

Ο Λεωνίδας, ο Σπαρτιάτης

Ο Σπαρτιάτης, ο Λεωνίδας

 

Δυο φρασούλες λοιπόν, που αποτελούνται από δύο ουσιαστικά η καθεμία, τα οποία βρίσκονται μάλιστα στην ίδια πτώση, εκ των οποίων το δεύτερο –πάντα- προσδιορίζει το πρώτο. Μιας και έχουμε εντρυφήσει στη συντακτική ανάλυση προτάσεων, είμαστε σίγουροι πως έχουμε μπροστά μας έναν ονοματικό ομοιόπτωτο προσδιορισμό, και –καθώς και οι δυο λέξεις είναι, επαναλαμβάνουμε, ουσιαστικά- έχουμε την ανείπωτη χαρά να επιλέξουμε μεταξύ παράθεσης και επεξήγησης!!!

 

Πολλοί εκπρόσωποι των μαθητικών γενεών που προαναφέραμε, μην έχοντας ουδεμία διάθεση να πονοκεφαλιάσουν, επαφίενται μακαρίως στην καλή τους τύχη και ακολουθούν την τακτική του 50-50! Κι εφόσον η καλή τους τύχη δεν κοιμάται ύπνο βαθύ, στέκονται τυχεροί και πέφτουν μέσα στη μαντεία τους… Αν είστε απόλυτα σίγουροι ότι αυτή η γενναιόδωρη τύχη δε θα σας εγκαταλείψει ποτέ, δεν υπάρχει λόγος να συνεχίσετε παρακάτω.

 

Αν όμως, είτε δεν πολυπιστεύετε στην αειφορία της τύχης σας, είτε θέλετε ενδόμυχα  και λίγο να καταλάβετε, σκεφτείτε τα εξής:

 Ασφαλώς παρατηρήσατε καταρχάς πως, όποια φράση από τις δύο κι αν πούμε, η ίδια ακριβώς πληροφορία φτάνει στο ακροατήριό μας, καθώς ουσιαστικά μόνον η σειρά των λέξεων αλλάζει, τίποτε άλλο.

  Αυτή ακριβώς είναι και η μαγική παρατήρηση: η σειρά των λέξεων, αυτό δηλαδή που μας ερωτούν μονίμως, για το αν προηγείται η γενική ή η ειδική έννοια μέσα στη φράση.

  Και στο σημείο αυτό αρχίζουν συνήθως τα δύσκολα. Πώς επιτέλους ξεχωρίζουμε την ειδική από τη γενική έννοια;

 Τηλεόραση βλέπετε; Από τα γεννοφάσκια σας, θα μου πείτε φυσικά. Διαφημίσεις ως εκ τούτου όλο και κάπου θα πετυχαίνετε. Να σας θυμίσουμε λοιπόν την εξής:

 

Γάλατα υπάρχουν πολλά, Νουνού όμως ένα!

 

 Μην ανησυχείτε, δεν κάνουμε γκρίζα διαφήμιση της συγκεκριμένης μάρκας, απλά θέλουμε να σκεφτείτε ότι εκτός από το συμπαθές Νουνού υπάρχουν φυσικά και τα Δέλτα, Έβγα, Δωδώνη, Όλυμπος και άπειρα ακόμη γαλατάκια, γλυκόπιοτα και υγιεινά, γι’ αυτό άλλωστε λέμε ότι υπάρχουν γάλατα πολλά!

 

 Από τι υπάρχουν είπαμε πολλά; Γάλατα… Αυτή είναι λοιπόν η γενική έννοια! Ποιο είναι το ένα; Το Νουνού. Να κι η ειδική έννοια!

  Ας πάμε λοιπόν στον Λεωνίδα μας και ας παραφράσουμε τη διαφήμισή μας:

 

Σπαρτιάτες υπάρχουν πολλοί, Λεωνίδας όμως ένας!

 

Σπαρτιάτης λοιπόν η γενική έννοια, Λεωνίδας η ειδική, κι εσείς μόλις αποκτήσατε ένα υπέροχο επιχείρημα για τη χρησιμότητα της τηλεόρασης!!!

 

 Τι μας έμεινε, λοιπόν; Μα να μάθουμε το εξής:

 

Ειδική  + Γενική έννοια = Παράθεση

Γενική + Ειδική έννοια = Επεξήγηση

 

 Ο Λεωνίδας, ο Σπαρτιάτης = Παράθεση

Ο Σπαρτιάτης, ο Λεωνίδας = Επεξήγηση

 

Γενικό συμπέρασμα: Όποτε θέλετε να ξεχωρίσετε τη γενική από την ειδική έννοια, δεν έχετε παρά να παραφράσετε τη διαφημισούλα μας και ιδού, επιλύσατε την απορία!!!



Έχουμε και διαδραστικό  βίντεο με την κ. Κ. Σάιτ για εμπέδωση:

https://content.e-me.edu.gr/wp-admin/admin-ajax.php?action=h5p_embed&id=1280968


Να μην εξασκηθούμε και λίγο με τον Ελληνικό Πολιτισμό;

http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/askisis%20nea/1askisi.parathesi-epexigisi.htm

http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/askisis%20nea/2askisi.parathesi-epexigisi.htm



Παιχνιδοθεραπεία, παρακαλώ, με τον κ. Α. Ζυμβραγάκη, τον λεξότοιχο Spanidou0 

και τα quizizz Ifi Sach !

https://e-didaskalia.blogspot.com/2023/07/parathesi-epexigisi.html

https://wordwall.net/el/resource/13960906



...ψυχή πολύχρωμη ...ζωή στο προσκήνιο ... φως παντού