ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗΣ μ.φ.
Μία έγκλιση που αγαπάμε, μιας και ως γνωστόν έχει μόνο ενεστώτα, αόριστο και παρακείμενο!!!
Ξεκινάμε με τη θεωρία σε διαδραστικό βίντεο από την κ. Κ. Σάιτ:
Το βιβλίο μας, σελ.125:
Θυμόμαστε: οι αρχαίοι δεν αυτοπροστάζονταν, άρα δεν υπάρχει το α΄πρόσωπο ενικού ή πληθυντικού!!!
Οι χρόνοι, λοιπόν, χωριστά για τα φωνηεντόληκτα:
ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ
---
λύ-ου
λυ-έσθω
---
λύ-εσθε
λυ-έσθων
ή
λυέ-σθωσαν
|
ΑΟΡΙΣΤΟΣ
---
λῦ-σαι
λυ-σάσθω
---
λύ-σασθε
λυ-σάσθων
ή
λυ-σάσθωσαν
|
ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ
---
λέλυ-σο λελύ-σθω
--- λέλυ-σθε λελύ-σθων ή
λελύ-σθωσαν (πιο εύχρηστος)
|
Παρατηρήσεις
- Η προστακτική αορίστου, όπως η υποτακτική και η ευκτική, δεν παίρνει αύξηση.
- Τα αφωνόληκτα ρήματα σχηματίζουν την προστακτική αορίστου με τις γνωστές αλλαγές στο θέμα τους.
π.χ. πράττομαι → πρᾶξαι, σκοπέω, -ῶ → σκέψαι (< ἐσκεψάμην), σῴζομαι → σῶσαι. - Η προστακτική παρακειμένου διατηρεί τον αναδιπλασιασμό.
- Για τον σχηματισμό και την κλίση της προστακτικής παρακειμένου μέσης φωνής των αφωνόληκτων ρημάτων χρησιμοποιούμε τις καταλήξεις του παραπάνω πίνακα, αλλά το θέμα των ρημάτων αυτών μεταβάλλεται, όπως και στην οριστική του ίδιου χρόνου. Ακολουθεί η ενδεικτική κλίση της προστακτικής παρακειμένου μέσης φωνής των ρ. πράττομαι, γράφομαι και κομίζομαι:
| ουρανικόληκτα (ρ. πράττομαι) | χειλικόληκτα (ρ. γράφομαι) | οδοντικόληκτα (ρ. κομίζομαι) | β΄ εν. | πέπραξο | γέγραψο | κεκόμισο | γ΄ εν. | πεπράχθω | γεγράφθω | κεκομίσθω | β΄ πληθ. | πέπραχθε | γέγραφθε | κεκόμισθε | γ΄ πληθ | πεπράχθων ή πεπράχθωσαν | γεγράφθων ή γεγράφθωσαν | κεκομίσθων ή κεκομίσθωσαν |
Εμπεδώνουμε με τον Ελληνικό Πολιτισμό και διαδραστικό βιντεομαθηματάκι:
Εφαρμόζουμε πανέτοιμοι/ες με τον Ελληνικό Πολιτισμό:
Το κουίζ μας με τον κ. Κανέλλο:
Τέλος, συγκρίνουμε την ενεργητική με τη μέση φωνή στον λεξότοιχο Anliat14:
|