Σάπες: ο τόπος μας

Μέρος Β'

  ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ   

 Κάποτε η ίδρυση των οικονομικών εφοριών, οι οποίες απλώθηκαν απ’ άκρου εις άκρον σε όλη την Ελλάδα, υπήρξε από τις σημαντικότερες διοικητικές καινοτομίες που άντεξαν στον χρόνο. Ωστόσο η ιστορία τους είναι γεμάτη περιπέτειες και συνυφασμένη με την άτακτη πορεία των οικονομικών πραγμάτων της χώρας μας. Οι δυσκολίες, που αντιμετώπισε ο θεσμός στα πρώτα χρόνια εισαγωγής του, είχαν σχέση με τη λεηλασία της δημόσιας γης και η εφαρμογή του θεωρήθηκε υποχρεωτική για την αποκατάσταση της χαώδους δημοσιονομικής κατάστασης στα τελευταία χρόνια του Όθωνα.

Βασιλικοί Έφοροι και Επίτροποι

 Η λέξη Εφορεία (-ία) πρωτοχρησιμοποιήθηκε από τη διοίκηση τα χρόνια της Επανάστασης. Συνόδευσε την οικονομική διοίκηση του Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια, αλλά και τα πρώτα βήματα της βασιλείας του Όθωνα. Είναι πλούσιο το παρασκήνιο των ετών 1833-36 καθώς και η δυναστική λειτουργία των Εφοριών, των Βασιλικών Εφόρων και των Οικονομικών Επιτροπειών και Επιτρόπων, όπως μετονομάστηκαν. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι ο Βασιλεύς Όθων, στα τέλη του 1835 και κάτω από το βάρος των κατηγοριών που έφταναν σχεδόν απ’ όλα τα μέρη της χώρας, αναγκαζόταν να κάνει τις πρώτες συγχωνεύσεις εφοριών και μειώσεις των εφόρων που υπηρετούσαν σε αυτές.

 Παρουσιάζουν δε, ιδιαίτερο ενδιαφέρον τα κείμενα που συντάχθηκαν εκείνη την περίοδο κατά την οποία το ελληνικό κράτος έκανε τα πρώτα βήματά του. Κείμενα που έχει υπογράψει ο βασιλιάς Όθωνας και κάνουν λόγο για πολυέξοδο μηχανισμό σε σχέση με τις ωφέλειες που απέφερε στο κράτος. Την ίδια εποχή απαγόρευε ρητά και για ευνόητους λόγους, να διορίζονται έφοροι «εις την οποίαν εγεννήθησαν επαρχίαν». Ως προς τα προσόντα τους, έπρεπε να γνωρίζουν «τουλάχιστον ν’ αναγιγνώσκουν, να γράφουν και να λογαριάζουν εντελώς» και να «είναι άνθρωποι δικαίου και ηθικού χαρακτήρος»! Αλλά οι μετονομασίες, οι συγχωνεύσεις των εφοριών καθώς και οι μειώσεις του προσωπικού δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα.

  Το 1845 εκδόθηκε ο πρώτος νόμος για την ίδρυση φορέα οικονομικών συνδιαλλαγών με το νεοσύστατο κράτος από τον Ανδρέα Μεταξά. Ιδρύθηκε μία Οικονομική Εφορία σε κάθε επαρχία. Στις 8 Αυγούστου 2011 η κυβέρνηση άρχισε να μειώνει τον αριθμό των ΔΟΥ, στη συνέχεια κατήργησε 49 ΔΟΥ στις 22 Οκτωβρίου 2012, 51 ΔΟΥ καταργήθηκαν στις 14 Ιανουαρίου 2013 και 19 νησιωτικές ΔΟΥ στις 17 Ιουνίου 2013. Στις 22 Φεβρουαρίου 2018 ανακοινώθηκε η κατάργηση ή συγχώνευση 16 ΔΟΥ και στις 7 Σεπτεμβρίου 2018 άλλες 4 ΔΟΥ ανακοινώθηκε ότι θα συγκεντρωθούν.

 Σήμερα υπάρχουν 98 ΔΟΥ 37 Ά Τάξης, 25 Ά1 τάξης, 31 Ά - Β’ Τάξης και 5 Β’ τάξης.

  Οι Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες των Σαπών

 Δημόσιο Ταμείο - Οικονομική Εφορεί(ι)α 

  Την εποχή του 1922-24, της πρώτης εγκατάστασης των Ελλήνων προσφύγων δεν υπήρχε στις Σάπες δημόσια οικονομική υπηρεσία. Φόρους πλήρωναν μετά την πώληση κάποιου γεωργικού προϊόντος  ή ζώου στο παζάρι (αγορά) στους φοροεισπράκτορες. Φόρο επίσης, τα λεγόμενα δέκατα, πλήρωναν και επί της παραγωγής ενός προϊόντος, το κόψιμο ξύλων από τα δάση, τη χρήση βρύσης για νερό κ.λ.π.). Από πληροφορίες υπήρχε ένας μικρός οικίσκος απέναντι από τον αλευρόμυλο του Δημητρίου Μπακιρτζή, κοντά στην οικία του Ιωάννη Κιρκινέζη, καροποιού! 

 Το Νοέμβριο του 1946, λειτούργησε το "Ταμείον" επ' ενοικίω. Πολύ σύντομα καταργήθηκε για να γίνει λίγο αργότερα η επανασύστασή του!  

 Το 1947 μαζί με διάφορες άλλες υπηρεσίες, λειτούργησε και Οικονομική Εφορία, όπως επίσης  και το Δημόσιον Ταμείον. Την ίδια εποχή συστάθηκαν και οι υπηρεσίες: Δημαρχείο, Αγρονομείο, Γραφείο Γεωργικής Αναπτύξεως, Δασονομείον, Ειρηνοδικείον, Αγροτικόν Ιατρείον, Αγροτικόν Κτηνιατρείον, ΤΕΑ, Αστυνομικό Τμήμα.

 Την περίοδο της Βουλγαρικής κατοχής, (1941-1944),  καμμία ελληνική δημόσια υπηρεσία, δεν λειτούργησε αφού οι Βούλγαροι λειτούργησαν τις δικές τους υπηρεσίες και σχολεία και μάλιστα επεδίωξαν εκβιαστικά και με απειλές τον εκβουλγαρισμό των Ελλήνων! 

  Μετά το 1946 σ' ένα διώροφο παλιό ιδιωτικό ενοικιαζόμενο κτίριο στον κεντρικό δρόμο, συστεγαζόταν η Εφορία, το Δημόσιο Ταμείο και το Τάγμα Εθνοφυλακής. 

 Αργότερα οι δυο Δημόσιες Υπηρεσίες μεταφέρθηκαν σε άλλα, επίσης ιδιωτικά ενοικιαζόμενα οικήματα. Από πληροφορίες το Δημόσιο Ταμείο λειτούργησε στο ισόγειο κατοικίας του ιερέα Μαλλέ Αποστόλου, που εκείνη την εποχή αγόρασε από το μουσουλμάνο Ζινέλ Αγά. Η Οικονομική Εφορεία εγκαταστάθηκε στο πρώην πανδοχείο του Στέργιου Παπαστεργίου, ο οποίος δεν επέστρεψε στις Σάπες, μετά την απελευθέρωση της κωμόπολης από τους Βουλγάρους.   

 Οι δυο υπηρεσίες συγχωνεύτηκαν ως Οικονομική Εφορεία πλέον και η μεταστέγαση της νέας υπηρεσίας έγινε περί το 1960 στον επάνω όροφο της νέας τότε κατοικίας του γιατρού Πασχαλίδη Ιωάννη για να μεταφερθεί στη συνέχεια σε οίκημα ιδιοκτησίας  της Ένωσης Γεωργικών Συνεταιρισμών Σαπών, η οποία καταργήθηκε ή συγχωνεύθηκε με αυτή της Κομοτηνής.

 Γύρω στο 1995 η οικονομική υπηρεσία μεταφέρθηκε σε νέο δημόσιο πλέον οικοδόμημα στη θέση "Αλώνια", για να καταργηθεί το 2017 περίπου. Η υπηρεσία συγχωνεύθηκε με αυτή της Κομοτηνής. Έκτοτε δεν υπάρχει αντίστοιχη υπηρεσία στις Σάπες!

 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ


Σάπες: Περί το 1937 . Τότε, το κεντρικό διώροφο κτίριο ήταν ιδιοκτησίας του Ηπειρώτη στην καταγωγή Στέργιου Παπαστεργίου και ήταν ξενοδοχείο με το όνομα "Αβέρωφ".  Κατά την περίοδο της Βουλγαρικής Κατοχής, ο Παπαστεργίου έφυγε από τον τόπο, για να μην επιστρέψει πίσω, ενώ οι Βούλγαροι επίταξαν το οίκημα για να εγκαταστήσουν κάποια βουλγαρική υπηρεσία. Μετά την απελευθέρωση, το οίκημα λειτούργησε ως δημόσια υπηρεσία (Οικονομική Εφορία). Αν οι πληροφορίες μου είναι σωστές, προηγήθηκε η εγκατάσταση της υπηρεσίας σε άλλο οίκημα, όπου συστεγαζόταν με το Δημόσιο Ταμείο και το Τάγμα Εθνοφυλακής!


Σάπες: 6/5/1965: Φωτογραφία του Γιώργου Ψωμιάδη: Συνεργείο εργάζεται για τον ευπρεπισμό του κτιρίου, προκειμένου να στεγαστεί η υπηρεσία του Δημοσίου Ταμείου.  Το οίκημα ήταν ιδιοκτησίας του γιατρού Ιωάννη Πασχαλίδη.


Σάπες: 1/6/1975: Δεν έχω πληροφορίες για τη φωτογραφία. Μπορώ μόνο να υποθέσω ότι πρόκειται για τον Αγιασμό της εγκατάστασης της υπηρεσίας σε νέο χώρο. Το διευθυντή, αν και τον γνώριζα, δεν θυμάμαι το όνομά του. Η κυρία Παναγιώτα Μιχαηλίδου, διευθύντρια στο Δημοτικό Σχολείο Σαπών με τους ιερείς Νικόλαο Γρηγορόπουλο και Βασίλειο Κιρκινέζη...


ΘΑ ΠΡΟΣΤΕΘΟΥΝ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ...







Μέρος ΙΙ

Σελιδομετρητής

Web Hits


Έλα στο Ι μέρος