• Category Archives Β. Λαογραφικά
  • 88. ΛΕΩΝΗΣ, Γ. Θεοτοκάς

    22a42eed-1dbc-4493-afdd-feab4ade0ada_8

    ΤΙΤΛΟΣ: Λεωνής

    ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Γιώργος Θεοτοκάς

    ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑΕθνική ζωή

    ΑΛΛΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑΕφηβικοί Έρωτες, Λαογραφικά

    ΕΙΔΟΣΜυθιστόρημα

    ΕΤΙΚΕΤΕΣ: Ελληνισμός, Καθημερινή ζωή, Κωνσταντινούπολη, Φιλία

    ΔΙΑΦΟΡΑ: Χρήσιμο για τις απαντήσεις των ερωτήσεων μπορεί να αποτελέσει το εξής άρθρο.

    ΣΕΛΙΔΕΣ181

    ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ-ΚΡΙΤΙΚΗ: Μπορεί κανείς να τη διαβάσει εδώ.

    ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ:

    1. Στο οπισθόφυλλο του βιβλίου αναγράφεται: «Το γνωστό εξομολογητικό μυθιστόρημα του Γιώργου Θεοτοκά, όπου τα προσωπικά βιώματα μετατρέπονται σε καθολική θεώρηση μιας εποχής». Προσπάθησε να σχολιάσεις την παραπάνω φράση σε 1-2 παραγράφους.
    2. Το βιβλίο μάς δίνει την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε σημαντικά ιστορικά γεγονότα μέσα από τις σκέψεις ενός εφήβου. Να αναφέρεις ποια είναι αυτά και ποια χρονική περίοδο καλύπτουν.
    3. Η Κωνσταντινούπολη, έτσι όπως παρουσιάζεται στο βιβλίο, μπορεί να χαρακτηριστεί ως πολυεθνική και πολυπολιτισμική. Προσπάθησε να δικαιολογήσεις τους παραπάνω χαρακτηρισμούς με αναφορές στο βιβλίο.
    4. Σε πολλά σημεία του βιβλίου περιγράφεται ο Δημοτικός Κήπος του Ταξιμιού. Προσπάθησε να τον ζωγραφίσεις, παίρνοντας ιδέες από την περιγραφή του αφηγητή.
    5. Με αφορμή το βιβλίο προσπάθησε να εκφράσεις τις απόψεις σου για το πώς επιδρούν ο γενέθλιος τόπος και τα παιδικά βιώματα στη ζωή του ανθρώπου, όταν αυτός ενηλικιωθεί.
    6. Στο βιβλίο αναφέρονται και περιγράφονται πολλά ομαδικά παιχνίδια. Προσπάθησε να τα συγκρίνεις με τους σημερινούς τρόπους ομαδικής διασκέδασης των εφήβων.
    7. Να παρουσιάσεις στην τάξη τη ζωή των Ελλήνων της Πόλης. Αναφορές μπορείς να κάνεις στα ήθη και έθιμά τους, στον τρόπο ζωής τους, στις επιδόσεις τους στα γράμματα κ.ά.


  • 80. Η ΜΕΓΑΛΗ ΧΙΜΑΙΡΑ, Ν. Καραγάτσης

    004140

    ΤΙΤΛΟΣ: Η μεγάλη Χίμαιρα

    ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Μ. Καραγάτσης

    ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Οικογενειακές σχέσεις

    ΑΛΛΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Λαογραφικά, Ο άνθρωπος και η φύση, Πόλη  – Ύπαιθρος

    ΕΙΔΟΣΜυθιστόρημα

    ΕΤΙΚΕΤΕΣΕλληνισμός,  Έρωτας, Θάλασσα, Θάνατος, Πεπρωμένο, Σύρος

    ΔΙΑΦΟΡΑ:

    ΣΕΛΙΔΕΣ322

    ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ-ΚΡΙΤΙΚΗΜπορεί κανείς να τη διαβάσει εδώ.

    ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ:

    1. Ποια ήταν στη μυθολογία η Χίμαιρα; Γιατί πιστεύεις ότι ο συγγραφέας εμπνεύστηκε από αυτή;
    2. Το βιβλίο «Η μεγάλη Χίμαιρα» χαρακτηρίζεται ως ένα «λεπτομερές ψυχογράφημα». Έχοντας ως αφετηρία το κείμενο, προσπάθησε να εξηγήσεις τον παραπάνω όρο.
    3. Στην αρχή του βιβλίου υπάρχουν δύο φωνές-οπτικές γωνίες, του αφηγητή και της πρωταγωνίστριας, της Μαρίνας. Παράλληλα, ο αφηγηματικός χρόνος αποδίδεται με αναχρονίες. Να αναφέρεις μερικά παραδείγματα από το βιβλίο που επιβεβαιώνουν τα παραπάνω. Ποιο πιστεύεις ότι είναι το αισθητικό αποτέλεσμα αυτών των επιλογών του συγγραφέα;
    4. Ποιο από τα πρόσωπα που παρουσιάζονται στο βιβλίο σού έκανε ιδιαίτερη εντύπωση και γιατί;
    5. Ποια χαρακτηριστικά του ελληνικού τρόπου ζωής αναφέρει ο συγγραφέας; Ποια από αυτά πιστεύεις ότι υπάρχουν στην περιοχή σου ακόμα και σήμερα;
    6. Πιστεύεις ότι ο συγγραφέας εμπνεύστηκε από μια ιστορία αληθινή; Ανάπτυξε τη γνώμη σου.
    7. Προσπάθησε να κάνεις μια παρουσίαση του Καραγάτση με σημαντικούς σταθμούς της ζωής του και του έργου του. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείς να δεις εδώ.


  • 51. ΜΕΓΑΛΑ ΧΡΟΝΙΑ, Γ. Βλαχογιάννης

    106610

    ΤΙΤΛΟΣ: Μεγάλα χρόνια

    ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Γιάννης Βλαχογιάννης

    ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Εθνική ζωή

    ΑΛΛΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Ιστορικά [παραμονές και διάρκεια της επανάστασης του 1821], Λαογραφικά

    ΕΙΔΟΣΔιηγήματα

    ΕΤΙΚΕΤΕΣΕλληνισμός, Ελευθερία, Πόλεμος

    ΔΙΑΦΟΡΑ:

    ΣΕΛΙΔΕΣ195

    ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ-ΚΡΙΤΙΚΗ: Μπορεί κανείς να τη διαβάσει εδώ.

    ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ:

    1. Το βιβλίο μάς δίνει την ευκαιρία να διακρίνουμε τους Κλέφτες από τους Αρματωλούς στην επανάσταση του 1821. Μπορείς να κάνεις μια παρουσίαση, επιμένοντας στις διαφορές που υπάρχουν μεταξύ τους;
    2. Μελετώντας τα διηγήματα του βιβλίου, θα διέκρινες αξίες και αρχές που χαρακτήριζαν τη ζωή των Κλεφτών και των Αρματωλών. Θα μπορούσες να αναφερθείς σε μερικές;
    3. Αρκετά διηγήματα του βιβλίου αναφέρονται στον ρόλο των γυναικών στην επανάσταση του 1821. Μπορείς να αναλύσεις τη συνεισφορά τους στον Αγώνα με βάση το βιβλίο;
    4. Ποιες ιστορίες από όσες διάβασες σε εντυπωσίασαν και γιατί;
    5. Στο τελευταίο μέρος του βιβλίου υπάρχουν τα «Σημειώματα για το δάσκαλο και τον μαθητή«, όπως αναφέρεται. Μπορείς να εξηγήσεις γιατί ο συγγραφέας συμπεριέλαβε και αυτά στο βιβλίο του;
    6. Ο συγγραφέας κατέγραψε όλα τα περιστατικά που αναφέρονται στο βιβλίο είτε από προφορικές διηγήσεις είτε μελετώντας τον Τύπο και τα απομνημονεύματα των ηρώων του 1821. Ποια πιστεύεις ότι είναι η συνεισφορά του Βλαχογιάννη στη γνώση μας για τον συγκεκριμένο πόλεμο;
    7. Προσπάθησε να κάνεις μια παρουσίαση για τον Γ. Βλαχογιάννη, δίνοντας βαρύτητα στη ζωή και στο έργο του.


  • 40. ΤΑ ΣΤΕΝΑ ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ, Ζ. Σαρή

    12730533

    ΤΙΤΛΟΣ: Τα στενά παπούτσια

    ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Ζωρζ Σαρή

    ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Παλαιότερες μορφές ζωής

    ΑΛΛΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Λαογραφικά

    ΕΙΔΟΣΜυθιστόρημα

    ΕΤΙΚΕΤΕΣ: Αίγινα, Καλοκαιρινές διακοπές, Φιλία, Χιούμορ

    ΔΙΑΦΟΡΑ:

    ΣΕΛΙΔΕΣ163

    ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ-ΚΡΙΤΙΚΗΜπορεί κανείς να τη διαβάσει εδώ.

    ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ:

    1. Γιατί πιστεύεις ότι η συγγραφέας πήρε αφορμή από ένα συγκεκριμένο περιστατικό του βιβλίου, για να δώσει αυτόν τον τίτλο στο βιβλίο της;
    2. Γιατί  η συγγραφέας βάζει τον Παναγιώτη να αφηγείται το βιβλίο, ενώ θα μπορούσε και η ίδια να είναι αφηγήτρια, αφού πρωταγωνιστεί στο βιβλίο;
    3. Μελετώντας το βιβλίο σίγουρα διαπίστωσες την ισχυρή επίδραση του ευρύτερου περιβάλλοντος στη διαμόρφωση της προσωπικότητας ενός παιδιού. Έχοντας αυτό ως αφορμή, μπορείς να εκφράσεις τις σκέψεις σου, αναφέροντας συγκεκριμένα παραδείγματα από το βιβλίο;
    4. Στο βιβλίο αναφέρεται ο ναός της Αφαίας στην Αίγινα. Αφού συλλέξεις πληροφορίες για τον ναό, να κάνεις μια παρουσίαση που να περιλαμβάνει και εικόνες.
    5. Να καταγράψεις λαογραφικά στοιχεία της Αίγινας που αναφέρονται στο βιβλίο.
    6. Ποια θέση έχει το ξύλο ως μέσο διαπαιδαγώγησης στην οικογένεια του Παναγιώτη και της Ζωής, σύμφωνα με τη διήγηση του βιβλίου; Ποια είναι η δική σου γνώμη για την αποτελεσματικότητα αυτού του μέσου;
    7. Πώς φαντάζεσαι τη ζωή του Παναγιώτη ύστερα από 20 χρόνια; Προσπάθησε να αναπτύξεις τις σκέψεις σου.
    8. Ο Παναγιώτης, ενήλικος πια, αφηγείται περιστατικά από ένα καλοκαίρι της παιδικής του ηλικίας. Εσύ ποια περιστατικά πιστεύεις ότι θα θυμάσαι ύστερα από 40 χρόνια;
    9. Με αφορμή το περιστατικό με τα στενά παπούτσια που αναφέρεται στο βιβλίο, γράψε και συ μια αστεία ιστορία και διάβασέ την στους συμμαθητές σου.
    10. Εάν έχεις διαβάσει το βιβλίο «Ο θησαυρός της Βαγίας» της ίδιας συγγραφέα προσπάθησε να συγκρίνεις τα δύο βιβλία ως προς το περιεχόμενο και τον τρόπο γραφής τους.


  • 32. ΑΙΓΑΙΟ, Η. Βενέζης

    ΤΙΤΛΟΣ: Αιγαίο

    ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣΗλίας Βενέζης

    ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑΟ άνθρωπος και η φύση/Πόλη – Ύπαιθρος

    ΑΛΛΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Λαογραφικά, Η βιοπάλη/Το αγωνιστικό πνεύμα του ανθρώπου, Η αποδημία/Ο καημός της ξενιτιάς/Ο ελληνισμός έξω από τα σύνορα/Τα μικρασιατικά/Οι πρόσφυγες

    ΕΙΔΟΣΔιηγήματα

    ΕΤΙΚΕΤΕΣ: ΘάλασσαΚαθημερινή ζωή, Πεπρωμένο, Φτώχεια/Βιοπάλη, Φύση

    ΔΙΑΦΟΡΑ: 14 διηγήματα, χωρισμένα σε δύο κύκλους, «Θέματα του κόσμου» και «Θέματα του ονείρου».

    ΣΕΛΙΔΕΣ186

    ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ-ΚΡΙΤΙΚΗ: Μπορεί κανείς να τη διαβάσει εδώ.

    ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ:

    1. Για ποιο λόγο πιστεύεις ότι δόθηκε αυτός ο τίτλος στο βιβλίο; Εάν έπρεπε να δώσεις έναν άλλο τίτλο, ποιον θα πρότεινες;
    2. Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά των διηγημάτων του βιβλίου, από άποψη περιεχομένου (θεματολογία, πρωταγωνιστές, υπόθεση κ. ά.);
    3. Ποια είναι η άποψη του συγγραφέα για τον άνθρωπο, τη μοίρα, τη θάλασσα, τη ζωή; Να αναφέρεις, εάν είναι δυνατόν, αποσπάσματα του βιβλίου, για να στηρίξεις τις θέσεις σου.
    4. Ποιο διήγημα σου άρεσε περισσότερο και γιατί;
    5. Προσπάθησε να αναπτύξεις σε 80-100 λέξεις το παρακάτω χωρίο του βιβλίου: «Γιατί για ό,τι υποφέρουμε ή ευτυχούμε πολύ λίγο μιλούμε στο σπίτι μας. Ίσως αυτό να είναι το μοναδικό προνόμιο των ταπεινών ανθρώπων  από όπου έρχουμαι. Πιστεύουν στη σκοτεινή μοίρα, και η βεβαιότητα πως τίποτα δε γίνεται να αλλάξει, από ό,τι μέλλει να γίνει, δίνει στις πράξεις και στα γεγονότα που έρχονται ένα χαρακτήρα οικείο, έτσι που να μην ξαφνιάζουν».
    6. Μελέτησε τα βασικά στοιχεία ενός διηγήματος από εδώ. Στη συνέχεια, προσπάθησε να διερευνήσεις κατά πόσο τα διηγήματα του βιβλίου χαρακτηρίζονται από αυτά τα βασικά στοιχεία. (Παρουσίασε την εργασία σου για 3 από τα διηγήματα του βιβλίου).


  • 31. Η ΑΥΛΗ ΜΑΣ, Μ. Ιορδανίδου

    b28647

    ΤΙΤΛΟΣ: Η αυλή μας

    ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣΜαρία Ιορδανίδου

    ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Λαογραφικά

    ΑΛΛΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Προβλήματα σύγχρονης ζωής

    ΕΙΔΟΣΜυθιστόρημα

    ΕΤΙΚΕΤΕΣ: Καθημερινή ζωή, Προβλήματα πόλης, Χιούμορ

    ΔΙΑΦΟΡΑ: Ενδιαφέρουσα θα ήταν η σύγκριση με το βιβλίο «Μαρκοβάλντο: Οι εποχές στην πόλη», του Ίταλο Καλβίνο.

    ΣΕΛΙΔΕΣ126

    ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ-ΚΡΙΤΙΚΗ: Μπορεί κανείς να τη διαβάσει εδώ.

    ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ:

    1. Το βιβλίο αρχίζει με την παρακάτω φράση: «Ζούμε στην εποχή του τσιμέντου και της πολυκατοικίας». Ποια είναι η σχέση της φράσης αυτής με το περιεχόμενο του βιβλίου;
    2. Αν έπρεπε να συνοψίσεις τα βασικά χαρακτηριστικά του σύγχρονου τρόπου ζωής, όπως παρουσιάζονται από τη συγγραφέα του βιβλίου, ποια θα επισήμανες;
    3. Η συγγραφέας συχνά συγκρίνει τον σύγχρονο τρόπο ζωής με τη ζωή της ως παιδί στην Κωνσταντινούπολη. Μπορείς να αναφέρεις αυτές τις διαφορές; Εάν έχεις διδαχθεί τον τρόπο ανάπτυξης παραγράφου με «Σύγκριση – Αντίθεση», γράψε μια παράγραφο με τη μέθοδο αυτή.
    4.  Η συγγραφέας σε κάποιο σημείο του βιβλίου της γράφει: «Από τη στιγμή που άρχισαν οι σεισμοί, οι πολυκατοικίες της αυλής χάσανε την αγγλοπρέπειά τους. Οι άνθρωποι ξανάγιναν Ρωμιοί. Άρχισαν να χαιρετιούνται χωρίς να έχουν συστηθεί. Αργά και πού άρχισαν μικροβεγγέρες». Τι εννοεί η συγγραφέας; Να σχολιάσεις το παραπάνω χωρίο σε 80-100 λέξεις.
    5. Να καταγράψεις στοιχεία λαογραφίας που μπορείς να εντοπίσεις στο βιβλίο. Εάν θέλεις να θυμηθείς τι σημαίνει η λέξη λαογραφία, μπορείς να επισκεφτείς την Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα, όπου μπορείς στην Αναζήτηση στα Λεξικά να γράψεις τη λέξη και να δεις τη σημασία της.
    6. Εάν έπρεπε να επιλέξεις ένα άλλο απόσπασμα από το βιβλίο για τα σχολικά βιβλία των Κειμένων Νεοελληνικής Λογοτεχνίας του Γυμνασίου, ποιο θα επέλεγες; Να το παρουσιάσεις στους συμμαθητές σου. (Τα παρακάτω αποσπάσματα από το βιβλίο «Η αυλή μας» βρίσκονται στα βιβλία της Α΄ και Β΄ Γυμνασίου). 
    7. Να συγκρίνεις το βιβλίο με το μυθιστόρημα «Μαρκοβάλντο: Οι εποχές στην πόλη», του Ίταλο Καλβίνο, επιμένοντας κυρίως στον τρόπο παρουσίασης της σύγχρονης ζωής στις πόλεις από τους συγγραφείς των δύο βιβλίων.