2.1 Η Φιλοσοφία της Πράσινης Χημείας

Η Χηµεία είναι µία επιστήμη κεντρική και δηµιουργική που συνδέεται µε την ζωή του ανθρώπου και γενικά με τον πλανήτη γη και έχει προσφέρει, άµεσα ή έµµεσα, στα περισσότερα τεχνολογικά επιτεύγµατα όπως:

  1. αντιβιοτικά, εµβόλια, εξειδικευµένα φάρµακα
  2. λιπάσµατα, γεωργικά φάρµακα , καλλυντικά
  3. πλαστικά, πολυµερή
  4. διάφορα συνθετικά υλικά, προηγµένα ηλεκτρονικά
  5. καύσιµα
  6. καθαρισµός του νερού

και πολλά άλλα που έχουν διαµορφώσει την σηµερινή ποιότητα ζωής του ανθρώπου.

Παρά τα οφέλη της κοινωνίας από τα επιτεύγµατα της Xηµείας και της Tεχνολογίας είναι γεγονός, που συνδέεται άµεσα µε την αλόγιστη ανάπτυξη που χαρακτηρίζει τον 21ο αιώνα, ότι η βιοµηχανική παραγωγή των αγαθών, οι διεργασίες που χρησιµοποιήθηκαν, η χρήση των αγαθών και η διάθεση ορισµένων χηµικών ουσιών είχαν σαν αποτέλεσµα σηµαντική και µετρίσιµη αρνητική επίδραση στην υγεία του ανθρώπου και το περιβάλλον.

Είναι γεγονός σήμερα, ότι η επιστημονική κοινότητα προειδοποιεί την Κοινωνία για τις άμεσες και μελλοντικές επιπτώσεις των χημικών και τεχνολογικών επιτευγµάτων αλλά συνήθως δεν εισακούεται.

Επίσης πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η Χηµεία μπορεί να προστατέψει τον άνθρωπο και το περιβάλλον διότι:

• Είναι σε θέση να δείξει και να προβλέψει αν οι ανθρώπινες αποφάσεις και δραστηριότητες θα ρυπάνουν ή όχι το περιβάλλον.
• Η Χηµεία εξ ορισμού ασχολείται µε τις μετατροπές της ύλης. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την απομάκρυνση των ρυπογόνων ουσιών.

Παρά τις προειδοποιήσεις της Χημείας και των άλλων Επιστημών η διοχέτευση ρυπογόνων ουσιών στο περιβάλλον συνεχίζεται. Ποιος είναι όμως υπεύθυνος γι’ αυτή τη κατάσταση; Υπεύθυνος είναι ο άνθρωπος ο οποίος χρησιμοποίησε τα επιτεύγµατα της Χημείας και των άλλων επιστημών χωρίς αξιολόγηση των πλεονεκτημάτων έναντι των κινδύνων για τον άνθρωπο και το περιβάλλον.

Πρέπει λοιπόν άνθρωπος να συνειδητοποιήσει ότι:
• Ανθρώπινες αποφάσεις και δραστηριότητες είναι υπεύθυνες τόσο για τα ευεργετήματα όσο και τους κινδύνους που συνδέονται με τη Χημεία.
• Ο άνθρωπος είναι ο ρυθμιστής της ισορροπίας των τριών βασικών παραγόντων της ποιότητας ζωής Υγεία-Περιβάλλον-Τροφή.
Ευτυχώς όμως η Κοινωνία ευαισθητοποιείται και αυτό φαίνεται από τις Διεθνείς Διασκέψεις για το Περιβάλλον και την τύχη του πλανήτη Γη με αποκορύφωμα την Διάσκεψη του Ρίο η οποία έθεσε τις αρχές της Βιωσιμότητας. Από όλες τις διασκέψεις που έχουν γίνει μέχρι σήμερα προκύπτει καθαρά ποια είναι η κατάσταση του πλανήτη και τι πρέπει να κάνουμε ώστε εμείς, οι απόγονοί µας και οι επόμενες γενεές να έχουν την ίδια ή και καλύτερη ποιότητα ζωής. Επίσης στις παραπάνω διασκέψεις φάνηκαν οι διαθέσεις που έχουν οι «ισχυροί» του πλανήτη για την επίτευξη των στόχων της Βιώσιμης ανάπτυξης η οποία στηρίζεται σε τρεις πυλώνες Κοινωνία, Περιβάλλον και Οικονοµία.

Κατά καιρούς μέσα στον 20ο αιώνα έχουν αναφερθεί τα παρακάτω γεγονότα:
• Η χημεία και τα χημικά προϊόντα είναι η βάση της οικονομίας κάθε βιομηχανοποιημένης χώρας.
• Η κοινωνία μας είναι και θα είναι εξαρτημένη από τη Χημεία.
• Η παρασκευή, κατεργασία, χρήση και διάθεση ορισμένων χημικών ουσιών έχουν σαν αποτέλεσμα σημαντική και μετρήσιμη βλάβη στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.  
• Τον προηγούμενο αιώνα έχουν διατεθεί τρισεκατομμύρια ευρώ για προστασία του περιβάλλοντος.

Την τελευταία δεκαετία του 20ου αιώνα τα παραπάνω γεγονότα έρχονται στο προσκήνιο για να αντιμετωπισθούν με βάση της αρχές της Βιώσιμης Ανάπτυξης. Διαπιστώνεται λοιπόν ότι:

• Τα δύο πρώτα θα συνεχίσουν να υπάρχουν και μάλιστα θα πρέπει να είναι βιώσιμα.
• Τα δύο άλλα, που είναι συνέπεια του πρώτου, δεν χαρακτηρίζουν την βιωσιμότητα και θα πρέπει να εξαλειφθούν

Η λύση αυτών κατά τρόπο Βιώσιμο έρχεται από τη Χημεία και ονομάζεται Πράσινη Χηµεία.

 

Αρχή Σελίδας