3.1 Η Δομή και τα Περιεχόμενα ενός Καλού Πειράματος Χημείας

Εισαγωγή

Το πείραμα ταιριάζει στη φύση του μαθητή και τον ικανοποιεί. Τον βοηθά να σκέφτεται, να υποθέτει, να παρατηρεί, να συγκρίνει, να καταλήγει σε συμπεράσματα, να τα επαληθεύει και με αυτό τον τρόπο να εισάγεται στην επιστημονική μεθοδολογία του πειράματος. Συμβάλλει ευνοϊκά στην κατάκτηση της γνώσης με τη δημιουργία στο εργαστήριο ατμόσφαιρας ενεργητικής μάθησης. Με το πείραμα γίνεται μεθοδική και ελεγχόμενη αναπαραγωγή ενός φαινομένου, με σκοπό την εξερεύνηση και την εξακρίβωση της φύσης του, των αιτιών που το προκαλούν και τους νόμους που διέπουν την εξέλιξή του.

Με την εκτέλεση πειραμάτων, δίνεται η δυνατότητα στο μαθητή να επαναλάβει πειράματα που οδήγησαν τους ερευνητές στην επιστημονική γνώση, να κρίνει τα αποτελέσματα των προσπαθειών του, να τα συζητά με τους συμμαθητές του και έτσι να μυείται στην επιστημονική πειραματική μέθοδο. Επομένως για τον εκπαιδευτικό το πείραμα αποτελεί την καλύτερη βάση για να στηρίξει τη διδασκαλία του για τα διάφορα θέματα στη διδασκαλία της Χημείας.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε άλλωστε ότι η πειραματική διδασκαλία αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο στην αποκατάσταση του ρόλου της Χημείας ως κεντρικής, δημιουργικής και βασικής επιστήμη.    

Πρέπει λοιπόν να δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα από τον εκπαιδευτικό, στον τρόπο γραφής ενός εγχειριδίου μιας πειραματικής διαδικασίας, έτσι ώστε αυτή, να υποστηρίζει και να υπηρετεί την επίτευξη των σκοπών και στόχων που θέτονται όσον αφορά  γενικά στη  διδασκαλία της Χημείας στην εκπαίδευση.

Ένα καλό εγχειρίδιο ενός πειράματος Χημείας θα πρέπει να περιέχει τα εξής:

• Σύντομη περιγραφή του πειράματος
• Στόχοι του πειράματος
• Θεωρητικό υπόβαθρο
• Αντιδραστήρια – Σκεύη – Συσκευές – Όργανα
• Απαιτούμενος Χρόνος – Συστάσεις Ασφαλείας
• Πειραματική διαδικασία
• Σύνδεση του πειράματος με φαινόμενα της καθημερινής ζωής – Συζήτηση
• Φύλλο εργασίας - Προεργαστηριακές ερωτήσεις
• Φύλλο εργασίας - Μεταεργαστηριακές ερωτήσεις
• Φύλλο αξιολόγησης
• Φύλλα δεδομένων ασφαλείας υλικών (MSDS)

Σύντομη περιγραφή του πειράματος (Περίληψη)

Ένα καλό εγχειρίδιο πειράματος Χημείας θα πρέπει να ξεκινά με μια σύντομη περιγραφή του πειράματος που αναπτύσσεται σε αυτό.
Η σύντομη αυτή περιγραφή, που αποτελεί ουσιαστικά μία περίληψη του πειράματος, θα βοηθήσει τον μαθητή να καταλάβει λίγο-πολύ με τι ασχολείται το πείραμα που ακολουθεί και να προετοιμαστεί για την επακόλουθη διαδικασία.
Η περιγραφή του πειράματος θα πρέπει να είναι εκτός από σύντομη, σαφής και εντυπωσιακή στη διατύπωση, ώστε να κεντρίσει την περιέργεια και το ενδιαφέρον του μαθητή για το τι πρόκειται να ακολουθήσει.