Γκόγκος Δημήτρης ή Μπαγιαντέρας

Γεννήθηκε στον Πειραιά το 1902 από πατέρα Ποριώτη και μητέρα Υδραία. Η οικογένειά του ήταν «καλής οικονομικής κατάστασης» και πολυμελέστατη (είχε είκοσι ένα αδέλφια).
Σπούδασε ηλεκτρολόγος αλλά δεν εξάσκησε ποτέ το επάγγελμα. Στα νιάτα του υπήρξε καλός παλαιστής της ελληνορωμαϊκής και ελευθέρας πάλης και αυτό αργότερα του φάνηκε χρήσιμο πολλές φορές.
Με τη μουσική ασχολήθηκε από πολύ μικρός. Στην αρχή έπαιζε μαντολίνο μέχρι το 1920 και μετά βιολί και τέλος μπουζούκι (1924). Το 1925 διασκεύασε την ιταλική οπερέτα «Μπαγιαντέρα» για λαϊκή ορχήστρα με μπουζούκι και μαντολίνο. Από τότε έγινε γνωστός σαν «Μπαγιαντέρας». Την ίδια εποχή άρχισε να ασχολείται με το μπουζούκι, το τραγούδι και τη σύνθεση. Δυστυχώς, δύο μήνες μετά την είσοδο των Γερμανών (1941), πάνω στο πάλκο του κέντρου «Πειραιεύς», του αδερφού του Δασκαλάκη, στο Μαρούσι όπου δούλευε με τον Μπίρ Αλλάχ, έχασε το φως του. Από τότε είναι τυφλός. Και μετά την αναπηρία του εξακολουθούσε να εργάζεται, στην αρχή σε λαϊκά συγκροτήματα και αργότερα μόνος του γυρνώντας από ταβέρνα σε ταβέρνα με τη βοήθεια της κόρης του. Διέκοψε το 1963.
Η νησιώτικη καταγωγή του, η ιδιαίτερα ευαίσθητη ψυχοσύνθεσή του, ο πρόσθετος πόνος που του δημιούργησαν οι ταλαιπωρίες του (έκανε και 62 μήνες φυλακή) και η μόρφωσή του βάρυναν αποφασιστικά πάνω στις συνθέσεις του.
Προπολεμικά κυρίως, ο Μπαγιαντέρας, έγραψε εκπληκτικά τραγούδια που έγιναν δημοφιλή. Στη μουσική και στο στίχο του προσέδωσε ρομαντικό χαρακτήρα, ευγένεια και γλυκύτητα.

Συνθέσεις του:

Αγάπη μου που είσαι μακριά
Αλάνη με φωνάζουνε
Ανάθεμα σε θάλασσα
Από βραδύς ξεκίνησα (Χατζηκυριάκειο)
Απόλλων 15
Αστράφτει, βρέχει και βροντά
Γράμματα μου ΄μαθε η ζωή
Δρομάκια τριγυρνώ και σκαλοπάτια
Είκοσι τριαντάφυλλα
Είναι μακριά πολύ μακριά
Είσαι τρελοκόριτσο
Έφταιξες και χωρίσαμε
Ζούσα μοναχός χωρίς αγάπη
Η νυχτερίδα (Μέσα στης ζωής στα μονοπάτια)
Η Ξαβεργιώτισσα μαζί με Παγιουμτζή και Περπινιάδη
Η σειρήνα
Ήταν Άνοιξη που σ΄ είδα (1935)
Και κλαίω σαν παιδί μικρό
Καπνουλού μου όμορφη (Καπνουλούδες) (1934)
Κάποια στα Υδρέικα
Κι αν χωρίσαμε δεν φταίω με Στελλάκη Περπινιάδη και Ιωάννα Γεωργακοπούλου (1947)
Κουστουκαριώτισσα
Μάτια γλυκά και γαλανά
Με ξέχασες με Παγιουμτζή, Χρυσίνη (1937)
Μια τράτα κουλουριώτικη με Στελλάκη Περπινιάδη και Ιωάννα Γεωργακοπούλου (1947)
Μοναχός δίχως συντροφιά
Ναζιάρα σε φωνάζουνε
Ντουντού τα χεροπάλαμα
Ξεκινάει μιά ψαροπούλα
Ο καθρέπτης μαζί με Διονύση Σαββόπουλο (1971)
Όλες οι όμορφες
Όμορφη Σμυρνιά
Ό χάρος
Παίξε μου φίλε το μπουζούκι
Πάντα μ΄ όμορφη νταλμίρα
Πάντα με γλυκό χασίσι (1935)
Παράτησε τα ψέμματα
Παρηγοριά
Πασαλιμανιώτισσα
Πειραιώτισσα
Πειραιωτοπούλα
Σαλονικιά
Σαν θα πεθάνω βρε παιδιά
Σαν μαγεμένο το μυαλό μου
Σπίτι κλειστό και σκοτεινό
Στη βάρκα τα κουπιά
Τα νιάτα ας τα γλεντάμε
Το γελεκάκι σου μικρή
Το μαγικό σου σκέρτσο
Το μαναβάκι
Τ΄ όνειρο
Τους Κενταύρους δε φοβούμαι
Χαράματα λυπητερά με Τζουανάκο (1951)
Ψηλά στης Πίνδου τα βουνα