Οι περισσότεροι Σαπαίοι ηπειρώτικης καταγωγής, προέρχονται από τα λεγόμενα Ζαγοροχώρια. Τη Λάιστα, το Βρυσοχώρι κλπ. 

  Τα πανέμορφα και ξακουστά Ζαγοροχώρια είναι ένα δίκτυο από 46 χωριά σκορπισμένα πάνω στα βουνά βορειοανατολικά από την πόλη των Ιωαννίνων.  Η λέξη Ζαγόρι πρωτοεμφανίστηκε σε έγγραφο του 1321 και σημαίνει "πίσω από τα βουνά". Είναι ένα από τα πολλά τοπωνύμια της Ηπείρου, που προέρχονται από τα Σλαβικά (από την πρόθεση Za που σημαίνει "πίσω" και το ουσιαστικό gora που σημαίνει "βουνό").

  Τα Ζαγοροχώρια είναι φημισμένα για την απίστευτη φυσική ομορφιά τους, την ξεχωριστή αρχιτεκτονική τους και τη μακρά ιστορία τους. Τα παλιότερα χρόνια, οι κάτοικοι των χωριών αυτών ήταν κυρίως κτηνοτρόφοι. Οι δυσκολίες της ζωής ανάγκαζαν κυρίως τους άντρες να ξενιτεύονται προς αναζήτηση καλύτερης τύχης. Πρώτα όμως παντρεύονταν κάποια συχωριανή τους κι αμέσως έπαιρνα το δρόμο προς την ανατολή. Ήταν καλοί τεχνίτες της πέτρας. Έκτιζαν εκκλησιές και γεφύρια, όλο από λαξευμένη σκληρή πέτρα.  Αρκετοί από αυτούς εγκαταστάθηκαν στην περιοχή της Κωνσταντινούπολης και της Ανατολικής Θράκης. Πολλοί ασχολήθηκαν και με το εμπόριο. Γιαχανάδες, μπακάλικα, φούρνοι, πανδοχεία κλπ ήταν από τις δραστηριότητές τους. Συνήθως ήταν ευκατάστατοι. Αρκετοί από αυτούς ήρθαν και εγκαταστάθηκαν στον τόπο μας την εποχή της μεγάλης προσφυγιάς του 1922. 

Οι Ηπειρώτες των Σαπών.

Στο βιβλίο μας " Ένας κόσμος που αλλάζει ", στην προσπάθειά μας να εξηγήσουμε την κοινωνική ζωή και τις συνθήκες που επικρατούσαν στις αρχές του 20 ου αιώνα στις Σάπες, βασιστήκαμε σε κείμενα που κατά τη γνώμη μας είναι σημαντικά, αφού προέρχονται από ανθρώπους που τα έζησαν οι ίδιοι. Σε συνομιλία που είχαμε με τον κ. Κώστα Ζαμπογιάννη, Ηπειρώτη στην καταγωγή, μάθαμε ότι στον τόπο μας, με την απελευθέρωση της Θράκης, εγκαταστάθηκαν πολλές οικογένειες Ηπειρωτών.

Συγκεκριμένα γράφουμε στο βιβλίο μας: Τα πρώτα χρόνια μετά την απελευθέρωση και κυρίως μετά το 1923 με 24, στις Σάπες εγκαταστάθηκαν πολλές οικογένειες ηπειρωτών, οι οποίες και αποτέλεσαν το βασικό κορμό του ντόπιου χριστιανικού πληθυσμού. Μια άλλη ήταν οι πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη και τη Ρωμυλία. Οι άντρες ηπειρώτες, που ήταν οι επικεφαλής των οικογενειών, πολλά χρόνια πριν έρθουν στις Σάπες για εγκατάσταση, περνούσαν από τα μέρη αυτά, αφού ασχολούνταν με το εμπόριο και κυρίως στις περιοχές της Θεσσαλονίκης, της Μαύρης Θάλασσας μέχρι την Κωνσταντινούπολη. Μετά όμως τα τραγικά γεγονότα του 1922, οι συνθήκες δεν ήταν πια ευνοϊκές και αποφάσισαν τη μόνιμη εγκατάστασή τους στη Θράκη και αλλού. Τότε, ένα μεγάλο μέρος από τις οικογένειες των ηπειρωτών έμειναν μόνιμα στις Σάπες.

Με τη βοήθεια του κ. Κώστα Ζαμπογιάννη, κατέγραψα τις οικογένειες αυτές, τα ονόματα των οποίων παραθέτω για ιστορικούς λόγους. Ήταν του Κωνσταντίνου Ποάλα, του Χριστόφορου Ποάλα, του Στέργιου Παπαστεργίου, του Δημήτρη Τοπαρίτσα, του Μιχαήλ Γιώτα, του Θεόδωρου Μ. Ζαμπογιάννη, του Χρήστου Καραμουσαλίδη, του Κωνσταντίνου Πασχαλίδη, του Τόζιου Χαδόλια, του Μπαρμπαγιάννη Πίνιου, του Μπαρμπανίκου Πίνιου, του Κωνσταντίνου Πίνιου, του Βασίλη Πίνιου, του Μιχαήλ Πίνιου, του Χρήστου Τσιαβδάρη, του Νικολάου Νάνου, του Αλέξανδρου Νάνου, του Θεοδώρου Τσιάκου και του Παναγιώτη Τσοφίδη. Προσθέτω δε και του Γιώργου Τατσίνα, που ήρθε μετά το 1945.  Αναφέρεται ότι ο πρώτος που αγόρασε αυτοκίνητο στις Σάπες (μια Ford) ήταν ο Τόζιος Χαδόλιας, που το χρησιμοποίησε για τις ανάγκες ταχυδρομείου ".

   Από το βιογραφικό βιβλίο του Γεωργίου Ποάλα (1905-2004), αντλούμε σημαντικές πληροφορίες για την παρουσία των ηπειρωτών, κυρίως Λαϊστινών, στον τόπο μας. Ο ίδιος περιγράφει την ιστορία της οικογένειάς του, από την οποία μαθαίνουμε ότι η παρουσία τους στο "Σαπτσή" υπάρχει πολλά χρόνια πριν από την απελευθέρωση της Θράκης. Ο πρώτος που ήρθε εδώ ήταν ο Κωνσταντίνος Ποάλας [1830-1920], το 13ο παιδί του Μιχαήλ Ποάλα Ζορμπά .  Στα εφηβικά του χρόνια πήρε το δρόμο της προσφυγιάς, όπως όλα τα μεγαλύτερα αδέρφια του. Αυτός όπως δεν κατευθύνθηκε προς τη Ρουμανία, αλλά στη Θράκη. Εκεί συνάντησε τον πατριώτη του Οικονόμου( γύρω στα 1850). Συνεταιρίστηκαν οι δυο τους και τον έστειλε στο "Σαπτσή" να οργανώσει τις δουλειές του που δεν πήγαιναν και τόσο καλά. Σε τριάντα χρόνια ο Κωσταντής Ποάλας, ο επονομαζόμενος "τσορμπατζής εφέντης" έστησε ένα τεράστιο δίκτυο εμπορικών επιχειρήσεων με χάνι, σησαμελαιοτριβείο, εμπορικά με αγροτικά προϊόντα κλπ. 
  Από το ίδιο βιβλίο μαθαίνουμε ότι υπήρχαν και αλλοι δυο ηπειρώτες που βρισκόταν εδώ από παλιότερα, όπως ο Τοπαρίτσας και ο γερο-Χαντζής Τσιότσος, που ήθελε να πουλήσει την πρεριοσία του και να πάει να πεθάνει στο χωριό του. Μπορούμε λοιπόν να συμπεράνουμε ότι η παρουσία ηπειρωτών υπάρχει πριν από το 1850 και ίσως να ήταν και οι πρώτοι Έλληνες των Σαπών.
  Σήμερα η παρουσία ανθρώπων με καταγωγή από την ήπειρο είναι αρκετά περιορισμένος. Οι περισσότεροι, όταν έφυγαν κατά τη διάρκεια της Βουλγαρικής Κατοχής (1941-1944) δεν ξαναγύρισαν πίσω. Σταδιακά και τα επόμενα χρόνια και οι απόγονοι ηπειρώτικων οικογενειών εγκαταστάθηκαν σε άλλες πόλεις μετά την αποφοίτησή τους από το Γυμνάσιο Σαπών. Οι περισσότεροι έχουν πωλήσει και τις πατρογονικές ιδιοκτησίες.  Με κάποια πρόχειρα στοιχεία, μπορώ να αναφέρω μόνο τις οικογένειες Δημητρίου Ζαμπογιάννη, που συνεχίζει την εμπορική οικογενειακή παράδοση και του Αθανασίου και Αντωνίου Ζαμπογιάννη του Κων/νου. 

Οικογένεια Θεόδωρου Ζαμπογιάννη (Λάιστα).

Οικογένεια Χρήστου Καραμουσαλίδη. (Βρυσοχώρι).

Οικογένεια Κων/νου Πασχαλίδη.  (Βρυσοχώρι).

Οικογένεια Ιωάννη Πίνιου. (Λάιστα).

Οικογένεια Κωνσταντίνου Ποάλα. (Λάιστα).

Οικογένεια Θεόδωρου Τσιάκου.  (Λάιστα).