ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΛΙΑ...
Στο χωριό της Μέστης, οι νέοι τότε κάτοικοι του χωριού, έφτιαξαν ένα πρόχειρο παρεκκλήσι με την εικόνα της Παναγιάς, την οποία έφεραν από την πατρίδα τους, όταν ήρθαν πρόσφυγες από την Ανατ. Θράκη. Το μικρό ξωκκλήσι ήταν φτιαγμένο σε ένα λόφο, που οι παλιοί κάτοικοι τον ήξεραν με το όνομα "Ντεντές". Προφανώς τουρκική ονομασία.
Θα σας περιγράψω μια ιστορία, που άκουσα από τη θεία μου Δέσποινα Μαλλέ και την επαλήθευσα με τον Θόδωρο Παπαδόπουλο, που κατάγεται από τη Μέστη. Η ιστορία ξεκινάει πριν από το 1930. Το χωριό της Μέστης επισκέφτηκε με το τρένο κάποιος άνθρωπος από την Πελοπόννησο και επιδίωξε να συναντηθεί με τους κατοίκους. Τους είπε ότι είδε ένα όραμα, σύμφωνα με το οποίο η Παναγία του ζήτησε να πάει στο χωριό και να ζητήσει από τους κατοίκους του να μεταφέρουν την εικόνα της σε άλλο μέρος και μάλιστα του περιέγραψε ακριβώς το πού. Μετά επέστρεψε στην πατρίδα του. Μετά από ένα χρόνο, ο ίδιος άνθρωπος ήρθε και πάλι στο χωριό και τους επανέλαβε ότι ξαναείδε το ίδιο όραμα. Σιγά σιγά αποσύρθηκαν οι άνθρωποι από τον τόπο της συζήτησης εκτός από έναν, που ήταν και ο φτωχότερος όλων. Με ευγένεια του είπε ότι αν ήθελε μπορούσε να τον φιλοξενήσει για τη νύχτα, αφού δεν υπήρχε τρένο την ίδια ημέρα. Πράγματι, πήγαν σε ένα πρόχειρο σπίτι, που περισσότερο έμοιαζε με σπηλιά. Σε κάποια στιγμή ήρθε η κόρη του χωριανού και τους είπε πώς ένα άρωμα αναδίδεται από το βάθος της σπηλιάς! Την άλλη μέρα ο επισκέπτης έφυγε για την πατρίδα του. Οι κάτοικοι του χωριού όμως και πάλι αγνόησαν τα λόγια του!
Τα επόμενα γεγονότα συνέβησαν κοντά στα 1932. Η θεία μου τότε δεν πήγαινε ακόμη στο σχολείο. Κάποια θεία της με το όνομα Κανέλλα, (παντρεμένη στο Χαμηλό, αλλά που όλοι οι συγγενείς της έμεναν στη Μέστη), την έφερνε πάνω στους ώμους της, από το ένα χωριό στο άλλο. Εκείνη την εποχή, όλα τα ζώα του χωριού, είχαν αρρωστήσει και πέθαναν από μια περίεργη αρρώστια! Θυμάται, ότι οι κάτοικοι τηρούσαν ένα έθιμο που θα σας το αναφέρω πιο κάτω. Γρήγορα διαθόθηκε η φήμη ότι η εικόνα δάκρυζε!
Γύρω στα 1932, έτυχε μια συμφορά στο χωριό! Όλα τα ζώα τους ψόφησαν κατά ένα περίεργο τρόπο ξαφνικά. Λέγεται ότι δεν πέθαναν μόνο τα ζώα, αλλά και κάποιοι άνθρωποι, που ήταν από τους προύχοντες του χωριού. Κάποιος από αυτούς που επέζησε, ζήτησε να πουλήσουν το τελευταίο του ζώο και με τα χρήματα αυτά να χτίσουν το εκκλησάκι. Τότε πίστεψαν ότι, η αιτία του κακού ήταν η αδιαφορία τους να υπακούσουν στο θέλημα της Παναγίας. Αποφάσισαν να το κάνουν με την πρώτη ευκαιρία. Πρώτα όμως έπρεπε να αποκτήσουν καινούρια ζωντανά! Όταν τα βρήκαν, τήρησαν ένα παλιό έθιμο, φερμένο από την πατρίδα τους. Πήραν δυο ξύλα και για αρκετές ώρες τέσσερις άνθρωποι προσπαθούσαν να ανάψουν φωτιά τρίβοντας το ένα πάνω στο άλλο. Αφού τα κατάφεραν, με τον καπνό θυμιάτιζαν τα ζώα τους. Πίστευαν ότι η φωτιά αυτή θα έπρεπε να ανάψει για πρώτη φορά με τον παλιό πατροπαράδοτο αρχέγονο τρόπο. Να είναι καθαρή και αμόλυντη! Το περιστατικό αυτό μου διηγήθηκε η θεία μου, που το θυμόταν καλά γιατί έτυχε να είναι μπροστά στην όλη διαδικασία!
Το επόμενο χρόνο, έφτιαξαν κοντά στο Σταθμό των τρένων το νέο παρεκκλήσι κι εκεί μετέφεραν την εικόνα. Κι από τότε καθιερώθηκε και το πανηγύρι της Ζωοδόχου Πηγής! Η ιστορία είχε μαθευτεί παντού. Θεωρούσαν ότι η εικόνα ήταν θαυματουργή και τη γιορτή της την τιμούσαν όλοι οι κάτοικοι της περιοχής. Εκατοντάδες αμάξια, με ολόκληρες τις οικογένειες ερχόταν εδώ από την προηγούμενη ημέρα και ξενυχτούσαν συμμετέχοντας στον Αγιασμό και στην Πανηγυρική Θεία Λειτουργία.
Γνωρίζω ένα ακόμη περιστατικό που σχετίζεται με την εικόνα. Ήταν την εποχή του 1940. Ήδη είχε αρχίσει ο Μεγάλος Πόλεμος στην Ευρώπη. Ο στρατός μας πολεμούσε στα αλβανικά βουνά. Ήταν χειμώνας, όταν μια μονάδα στρατιωτών βάδιζε προς τα σύνορα του Έβρου. Τη νύχτα σταμάτησαν να ξεκουραστούν στο σταθμό. Ξαφνικά, μέσα στη γενική σιγή, ακούστηκε το κλάμα μιας γυναίκας. Κάποιοι στρατιώτες άρχισαν να ψάχνουν ποια ήταν η γυναίκα που έκλαιγε! Το κλάμα τους οδήγησε μέσα στο εκκλησάκι, όπου με έκπληξη διαπίστωσαν ότι από τα μάτια της Παναγίας έτρεχαν δάκρυα! Δεν έχω πληροφόρηση για το τί έγινε μετά, όμως τα νέα γρήγορα διαδόθηκαν και χιλιάδες άνθρωποι από όλες τις γωνιές της χώρας ερχόταν για να προσκυνήσουν! Σε λίγους μήνες η Θράκη γνώριζε τη Βουλγαρική Κατοχή, μια σκληρή περίοδο δυστυχίας, φόβου και βασανισμών!
Τα γεγονότα αυτά, μπορεί πολλοί να τα θεωρήσετε υπερβολικά και με αρκετή δόση θρησκοληψίας. Εγώ, έτσι τα άκουσα κι έτσι τα μεταφέρω. Τα υπόλοιπα είναι θέμα προσωπικό του καθενός να κρίνει.