ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΣΑΠΩΝ (1951-1954) και (1955-1959)

Η ΣΕΛΙΔΑ ΘΑ ΕΜΠΛΟΥΤΙΖΕΤΑΙ ΟΤΑΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΝΕΟ ΥΛΙΚΟ

  Ο Δημήτριος Καραθανάσης, γεννήθηκε το 1916 στην Κεσσάνη Ανατολικής Θράκης από τον Αναστάσιο (Τάσιο) και την Ελένη Καραθανάση. Ήταν το 3ο παιδί της οικογένειας.

  Τα αδέλφια του κατά σειρά ήταν η Άννα, ο Κώστας, ο Σιδέρης, ο Αθανάσιος και τα ετεροθαλή αδέλφια του Ζαρίφης, Νίκος και οι δίδυμοι Θεόδωρος και Φώτης. Η οικογένεια ήταν σχετικά εύπορη και ασχολούνταν με το ζωεμπόριο.

  Ήρθαν  πρόσφυγες από την Κεσσάνη το 1922 και μετά από περιπλάνηση σε διάφορα μέρη της Ροδόπης εγκαταστάθηκαν στις Σάπες. Από μικρός είχε κλίση προς το εμπόριο και σε ηλικία 18 ετών άνοιξε εμπορικό κατάστημα με υλικά οικοδομών και μετέπειτα και υγρών καυσίμων.

  Υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία ως λοχίας στην Κομοτηνή (1937- 1939).

  Στην κατοχή, οι Βούλγαροι τον εξόρισαν στη Βουλγαρία για 1 χρόνο. Όταν επέστρεψε εντάχθηκε στην Εθνική οργάνωση Ελλήνων ανταρτών με το βαθμό  (τροφοδότης), έως την απελευθέρωση.

  Παντρεύτηκε την 27η Οκτωβρίου του 1945 τη  Σταματία Καραμουσαλίδου, κόρη του Χρήστου και της Ευαγγελίας Καραμουσαλίδη, επίσης προσφύγων απο την Κεσσάνη και απέκτησαν 3 παιδιά, τον Αναστάσιο, το  Χρήστο και τον Ισίδωρο.

 Το 1946 διοριστηκε Δημαρχεύων (εκείνη την εποχή οι τοπικοί άρχοντες διορίζονταν απο την Κυβέρνηση).  Το 1951 στις πρώτες εκλογές για αιρετούς άρχοντες εκλέγεται 1ος Δήμαρχος του νεοσύστατου Δήμου Σαπών.

  Το 1955 επανεκλέγεται Δήμαρχος μέχρι τον Απρίλιο του 1959. Έως το 1967 ήταν Δημοτικός Σύμβουλος, αρχηγός της μείζονος αντιπολίτευσης. Καθαιρέθηκε απο Δημοτικός Σύμβουλος από την χούντα.

  Στη θητεία του, παρ' ότι τα χρόνια ήταν πολύ δύσκολα, η χώρα μόλις είχε βγεί από τον πόλεμο και τον πολύχρονο εμφύλιο, έχει να καταγράψει πλήθος έργων. Υδραγωγεία και Υδρεύσεις σε όλους σχεδόν τους οικισμούς του Δήμου, ασφαλτροστρώσεις στις Σάπες, γεφύρια, το γήπεδο στις Σάπες,το Γυμνάσιο, το πάρκο και την αποπεράτωση του Δημαρχιακού μεγάρου που δεσπόζει έκτοτε στην είσοδο της πόλης.

  Απεβίωσε στις 14/02/1988.

 Είχε τιμηθεί απο την τότε Βασίλισσα Φρειδερίκη για τη ΦΑΝΕΛΑ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΟΥ με αργυρό μετάλλιο και απο την ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ με μετάλλιο του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ.  

(Θα προστεθούν και άλλα βιογραφικά στοιχεία)...

Από το βιβλίο του Χρ. Τσιτσώνη και από τη σελίδα 46  δανείζομαι τα οικονομικά στοιχεία του Γενικού Πίνακα Εκτελεσθέντων Εν Σάπαις Έργων, που αφορούν την περίοδο των δυο τετραετιών 1951-1954 και 1955-1958.  (αφορούν μόνο τα έργα της κωμόπολης των Σαπών).

γ) Έκτελεσθέντα έργα έν Σάπαις κατά τά έτη 1951-1954
7) Άνέγερσις Δημαρχείου                                  ......................................  600.000
8) Προστασία καί ένίσχυσις του πάρκου Σαπών    ...........................    50.000
9) ’Ασφαλτόστρωσις Παπαδήμου         .............................................  100.000
10) Δεξαμενή καί έπέκτασις ύδραγωγείου Σαπών   ..........................  360.000
11) 'Αγορά οικίας διά χρήσιν Γυμνασίου       ....................................... 50.000
12) Διά ναόν 'Αγίας Μαρίνας       ........................................................ 60.000
    ΣΥΝΟΛΟ .....................................................................................1.220.000

δ) Έκτελεσθέντα έργα κατά τά ετη 1955-1958                                           
Συντήρησις ύδραγωγείου Σαπών καί καλλιέργεια πηγών αύτού......... 58.147
Κατασκευή ύπονόμων Κωμοπόλεως Σαπών  ..................................... 191.610
’Επισκευή όδού Σαπών - ’Αρριανών    ...................................................  8.236
Κατασκευή πεζογεφυρών Κωμοπόλεως Σαπών  .................................   6.600
Κατασκευή Δημοτικών αφοδευτηρίων   .............................................  41.200
’Επισκευή Σφαγείου          ....................................................................  16.500
Άνέγερσις Ηρώου Πεσόντων    ..........................................................  34.750
Έπέκτασις τουρκικοΰ Σχολείου Σαπών   ............................................    9.359
’Επισκευή Τεμένους Σαπών    .............................................................    3.500
ΣΥΝΟΛΟ    ........................................................................................ 370.172

( ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΟΥ ΙΣΙΔΩΡΟΥ KAI ΤΑΣΣΙΟΥ ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΗ)

Κομοτηνή 20/9/1937: Ο Δημήτριος Καραθανάσης, (ο 5ος από αριστερά) μαζί με άλλους λοχίες σε στρατόπεδο της Κομοτηνής. Η φωτογραφία στο πίσω μέρος έγραφε: 20/9/1937 - Ενθύμιον ουλαμού Λοχιών".

1953: Μπροστά στο νεότατο δημοτικό μέγαρο, ίσως και πριν από τα εγκαίνια. Ο Δημήτριος Καραθανάσης με δικαιολογημένη υπερηφάνεια φωτογραφίζεται στο νέο στολίδι του τόπου, για την ολοκλήρωση του οποίου εργάστηκε με ζήλο.  Το Δημαρχιακό Μέγαρο Σαπών έχει τουλάχιστον ένα  δίδυμο αδελφάκι!  Το Δημαρχιακό Μέγαρο Κοζάνης.  Το σχέδιο ήταν πατρόν και χρησιμοποιήθηκε τουλάχιστον στην Κοζάνη.

1953: Μια όμορφη αναμνηστική φωτογραφία, στην οποία ως δήμαρχος Σαπών, υπογράφει έγγραφο του Δήμου.

Σάπες 1955: Σε μια  από τις δράσεις του Δήμου, ο Δήμαρχος Καραθανάσης Δημήτριος, με την παρουσία των θρησκευτικών και στρατιωτικών αρχών, προβαίνουν στη δενδροφύτευση κάποιας περιοχής των Σαπών.  Από τα υπόλοιπα πρόσωπα, αναγνωρίζω τους:    Παυλίδη, Χρήστο Γρηγοριάδη, Χαρ. Σταυρίδη, πατέρα Νικόλαο, Κώστα Μπακιρτζή, Σταματία Καραθανάση.

Κομοτηνή 1951: Φωτογραφία από το Συνέδριο των Δημάρχων και των Κοινοταρχών του Νομού Ροδόπης.

Κομοτηνή 1951: Αναμνηστική φωτογραφία από το ίδιο Συνέδριο με όλους του συμμετέχοντες τότε δημάρχους και κοινοτάρχες τουΝ. Ροδόπης.

28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1952:  Από την παρέλαση της ημέρας εκείνης. Οι επίσημοι χωρίς εξέδρες και σε διαφορετική θέση από αυτή που γνωρίζουμε. Μπροστά στο παντοπωλείο του Κώστα Ζαμπογιάννη.  Την εποχή εκείνη υπήρχε μια μικρή πλατειούλα. Στα δεξιά, μόλις και διακρίνεται ένα μέρος από το οίκημα ιδιοκτησίας του Ηπειρώτη Παπαστεργίου, που πριν από το 1940 ήταν ξενοδοχείο.  Στη φωτογραφία διακρίνουμε το Δήμαρχο Καραθανάση Δημήτριο να χειροκροτεί τους παρελαύνοντες, αξιωματικούς του στρατού και της αστυνομίας, τη σύζυγο του Δημάρχου Σταματία με το μικρό της γιο Τάσο και τον παππού μου, τον ιερέα παπαπόστολο Μαλλέ. Ιδιαίτερη συγκίνηση μου προκάλεσε η θέα αυτής της φωτογραφίας, καθώς έβλεπα έναν άνθρωπο που μόνο σαν όνειρο θυμάμαι!  Η στάση του σώματος και των χεριών του ήταν κάτι που πρόδιδε την άσχημη εξέλιξη της υγείας του. Τρία χρόνια μετά, πολύ νεός, έφυγε από τη ζωή.

Σάπες 1952: Οι δυο παραπάνω φωτογραφίες αφορούν την επίσκεψη και την υποδοχή στο Δήμο Σαπών της αντιπροσωπείας από την Τουρκία των Γενικών Διευθυντών Αδφριανουπόλεως και Σαράντα Εκκλησιών. Το πλήθος του κόσμου δείχνει το πόσο μεγάλη σημασία είχαν οι συναντήσεις αυτές για μια ωφέλιμη συνεργασία και για τους δυο λαούς. 

Στο Χαμηλό 1954:  Η φωτογραφία στο πίσω μέρος έγραφε: "στο Χαμηλό 1954. Στο πηγάδι του Χαμηλού με το διευθυντή της ΤΥΔΚ Γεωργακόπουλο.  Προφανώς ένα από τα ενδιαφέροντα του Δήμου, ήταν η εξεύρεση υπόγειων νερών για οικιακή χρήση και γεωργικούς και κτηνοτροφικούς σκοπούς . Η συνεργασία του Δήμου και της Νομαρχίας έφερε αποτελέσματα που την εποχή εκείνη ήταν ιδιαίτερα χρήσιμα για τους κατοίκους της περιοχής.

Σάπες 1957: Από την επίσκεψη του Κωνσταντίνου Καραμανλή στο Δήμο Σαπών. Δεν έχω διευκρινήσει ακόμη πότε εκριβώς έγινε η επίσκεψη αυτή και αν ήταν με την ιδιότητα του Πρωθυπουργού ή  μια προεκλογική εκστρατεία. Θα επανέλθω...  (Συνέχεια σχολίου) Τελικά εξακριβώθηκε η χρονολογία της επίσκεψης. Ήταν το 1957 και την ίδια ημέρα φωτογραφήθηκε και με τις νέες της Σχολής Αγροτονεανίδων (εδώ>  http://oisapes.mysch.gr/images/lafina9.jpg )

Σάπες γύρω στα 1956. Αν και υπάρχουν αρκετές φωτογραφίες από καταθέσεις στεφάνων, διάλεξα αυτή για τον εξής λόγο. Πρόκειται για την τελευταία κατάθεση στο μικρό ηρώο που υπήρχε μετά τη Βουλγαρική Κατοχή, ανάμεσα στο Δημοτικό Σχολείο και την Εκκλησία. (Το πρώτο ηρώο που υπήρχε στην ίδια θέση, το είχαν εξαφανίσει οι Βούλγαροι μέσα σε μια νύχτα, ευθύς μόλις ήρθαν ως κατακτητές). Πίσω από τους ανθρώπους, αν προσέξετε, θα δείτε το νέο ηρώο, που βρίσκεται στα τελευταία στάδια της ολοκλήρωσής του. Δεν υπάρχουν ακόμη τα μάρμαρα.

Αετοκορυφή 195... Δεν έχω επίσης εντοπίσει ακριβώς τη χρονολογία, αλλά πρέπει να είναι γύρω στα 1954. Οι τρεις φωτογραφίες είναι μια σύνθεση της ίδιας εκδήλωσης. Γίνονται τα εγκαίνια μιας βρύσης από το δήμαρχο και από κάποιον άλλον επίσημο. Ίσως σας φανεί υπερβολικό να γίνεται μια τέτοια εκδήλωση για μια βρύση!  Όμως για σκεφτείτε τι σημασία είχε για έναν οικισμό, να αποκτά για πρώτη φορά στην ιστορία του μια βρύση. Μέχρι τότε τα νοικοκυριά εξυπηρετούνταν από τα πηγάδια που υπήρχαν στις αυλές, που όμως η ποιότητα του νερού δεν ήταν πάντα και η πιο κατάλληλη.  Την αξία αυτού του έργου την καταλαβαίνουμε και από τη μαζική συμμετοχή όλου του χωριού.    Στο κάτω μέρος της σελίδας θα διαβάσετε το λόγο του Δημάρχου .

1959Q Από την επίσκεψη και υποδοχή του βασιλέα Παύλου στις Σάπες. Πίσω του η βασίλισσα Φρειδερίκη. Μαθήτριες με  στολές "Αμαλίας",  ραίνουν με ροδοπέταλα   τους Επίσημους Επισκέπτες.  Οι στολές "Αμαλίας"  ήταν αγορασμένες από τον Δήμο και τις φορούσαν μαθήτριες του Γυμνασίου στίς εκδηλώσεις και υποδοχές επισήμων προσώπων. Την ημέρα εκείνη ο Βασιλέας Παύλος παρέδωσε βιβλιάρια καταθέσεων Απόρων Κορασίδων, όπως τα έλεγαν τότε. Στα βιβλιάρια αυτά κατατίθονταν χρήματα από τη Βασιλική Προνοια,  που προορίζονταν για την προικοδότηση των κοριτσιών αυτών, όταν θα έφταναν στην ηλικία των 18 ετών, αν δεν κάνω λάθος!

Ακόμη μια φωτογραφία από άλλη επίσκεψη του βασιλιά Παύλου. Πλάι του ο δήμαρχος Δ. Καραθανάσης και ο Γ. Παππάς, Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου.

Το ψηφοδέλτιο με την ονομασία: Ανεξάρτητος Συνδυασμός "Η ΠΡΟΟΔΟΣ" ήταν η δημοτική παράταξη του Δημητρίου Καραθανάση. Μπορείτε να διαβάσετε τα ονόματα των υποψηφίων συμβούλων. Μόλις μάθω ποιοι εξελέγησαν θα τα αναφέρω.  Για ένα που γνωρίζω είναι του Παππά Γεωργίου, που ήταν και ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου. (πατέρας του άλλου φίλου και συμμαθητή μου Νίκου). Επίσης εκλέχτηκε ο Πετρίδης Ηρακλής.

  O ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΣΤΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΥΔΡΑΓΩΓΕΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΕΤΟΚΟΡΥΦΗ



  'Αποτελεί τήν πλέον βαθείαν ικανοποίησιν είς ένα Δημοτικόν Άρχοντα, είς ένα έκπρόσωπον του λαού, όταν, μετά πολλούς κόπους καί μόχθους, βλέπει τάς προσπαθείας του διά τήν έξυπηρέτησιν του Λαού, νά στρέφωνται ύπό επιτυχίας, καί νά μπορή νά προσφέρη είς κοινήν χρήσιν, έργα εκπολιτιστικά, έργα πολιτισμένης διαβιώσεως διά τούς άγαπητούς του συνδημότας.
Έτσι δικαιολογημένα σήμερα μέ κατέχει εμέ καί τούς έκλεκτούς μου συνεργάτας δημοτικούς συμβούλους- ή βαθεία συγκίνησις διότι εύρισκόμεθα είς τήν ευχάριστον θέσιν νά παραδώσωμεν είς τούς συνδημότας μας κατοίκους της Αετοκορυφής, του Δήμου Σαππών, καί είς τήν έλευθέραν χρήσιν αυτών, τό έγκαινιαζόμενον σήμερον ύδραγωγείον Αετοκορυφης•
Παρ'όλας τάς άλλας ανάγκας του Δήμου παρά τήν οίκονομικήν στενότητα έθεωρήσαμεν ως λίαν έπάναγκες καί κατεπείγον το έργον τούτο, διότι δέν ήσυχάζαμεν νυχθημερόν, σκεπτόμενοι τάς ταλαιπωρίας των αγαπητών συνδημοτών μας της Άετοκορυφής στερουμένων του πολυτίμου διά τήν ζωήν των, ύδατος.
Άν άναλογισθή κανείς ότι έπί έτη τώρα καί από της πρώτης των εγκαταστάσεως είς Αετοκορυφήν, οί σκληρώς αγωνιζόμενοι συνδημόται μας κάτοικοι της έστερούντο του καταλλήλου ποσίμου ύδατος, Από τό 1922 καί μέχρι σήμερον, τότε θά έκτιμήση τό μέγεθος της άξίας του έγκαινιαζομένου σήμερον έργον υπό του Δήμου Σαππών, τον όποίον έχω τήν τιμήν καί τήν εμπιστοσύνην των συνδημοτών μου νά έκπροσωπώ σήμερον.
Πολλάς προσπαθείας κατέβαλον όπως το έργον τούτο αποπερατωθή άπό τήν προηγουμένην μου ακόμη, δημαρχιακήν τετραετίαν, δυσ¬τυχώς όμως δέν το είχον κατορθώση διότι ύπηρχον καί άλλα παραπλήσια έργα ίσης σημασίας, και διότι υπήρχεν οΙκονομική στενότης μεγάλη είς τόν Δήμον μας.
Πάντως δέν απεγοητεύθημεν, συνεχήσαμεν τάς προσπαθείας μας και υπελογίοαμεν ταυτοχρόνως και εις τας διαθέσεις της Κυβερνήσεως, η οποία, γνωρίζουσα τα πολλαπλάς ανάγκας των κατοίκων της Ελληνικής Υπαίθρου, ήρχισε την χορήγησιν αναλόγων δανείων εις καλώς λειτουργούντας Δήμους και Κοινότητας της Επικρατείας, δια την πραγματοποίησιν έργων υδρεύσεως κ.λ.π.
Ούτω κατορθώσαμεν να συνάψωμεν δάνειον εκ δραχμών 80.000, όση περίπου η αξία των σωλήνων και με αναλόγους πόρους του Δήμου, κατορθώθη η πλήρης αποπεράτωσις του πολυτίμου και λίαν σοβαρού τούτου λεργου το οποίον από σήμερον, θα χαρίζει την χαράν, την υγείαν και την ικανοποίησιν εις τους αγαπητούς Συνδημότας μας, της Αετοκορυφής.
Την ωραίαν όμως αυτήν στιγμήν των εγκαινίων, θεωρώ εαυτόν υποχρεωμένον, χάριν της ιστορίας, ως εκπρόσωπος του Δήμου Σαππών, να εκφράσω επισήμως τας ευχαριστίας του λαού του Δήμου Σαππών και των δημοτικών του Αρχόντων, εις τον απουσιάζοντα σήμερον εκ της περιοχής μας και της τελετής ταύτης, τέως Γενικόν Γραμματέα της Γενικής Διοικήσεως Θράκης κον Αθανάσιον Ροντήρην, ο οποίος, ως αρμόδιος τότε, ανεγνώρισεν την ανάγκην κατασκευής του Υδραγωγείου τούτου και εισηγήθη την χορήγησιν εις τον Δήμον μας, του απαραιτήτου δανείου.
Επίσης, ευχαριστώ θερμώς τον κ. Διευθυντήν της Τεχνικής Υπηρεσίας Δήμων και Κοινοτήτων κον Γεώργιον Γεωργακόπουλον, όστις με θέρμην και ενθουσιασμόν, όχι μόνον παρηκολούθησε το έργον ως ειδικός επιστήμων, αλλά θεωρήσας αυτό ως προσωπικήν του υπόθεσιν, επέδειξεν μείζον ενδιαφέρον.
Ομοίως παράληψίς μου θα ήτο αν δεν εξέφραζον τας ευχαριστίας μας προς όλους τους αγαπητούς μου συνδημότας, οι οποίοι με προθυμίαν και κατανόησιν προσέφερον την προσωπικήν των εργασίαν και τας θυσίας των δια την εκτέλεσιν του έργου τούτου.
Ευχαριστώ, τέλος, θερμώτατα τον Κυβερνητικόν εκπρόσωπον, Νομάρχην Ροδόπης κον Χρήστον Τσιρώνην, ο οποίος από της πρώτης στιγμής της υπ’αυτού αναλήψεως των τιμητικών του καθηκόντων εις την περιοχήν ταύτην, ήλθεν θερμός συμπαραστάτης της μεγάλης μας προσπαθείας, περιβαλών ταχέως τας διαφόρους εν προκειμένου αποφάσεις και ενεργείας μας υπό την έγκρισιν του δια την ταχείαν ολοκλήρωσιν του σημαντικού τούτου Δημοτικού μας έργου.
Παραδίδων σήμερον τα έργον τούτο εις τους αγαπητούς μας συνδημότας της Αετοκορυφής, εύχομαι εις τον Θεόν, όπως μας χαρίσει, ειρήνην και ελευθερίαν εις το Έ θ ν ο ς μας και δύναμιν εις όλους τους Έλληνας και ημάς, ίνα δυνηθώμεν ταχέως και εκτελέσωμεν ακούραστοι και άλλα χρήσιμα δια τους συνδημότας μας έργα.
Ευχαριστώ τέλος, άπαντας Υμάς, οι οποίοι είχατε την ευγενή καλοσύνη να παραστήτε εις την σημερινήν τέλεσιν των εγκαινίων του Υδραγωγείου Αετοκορυφής και Σας καλώ όλους μαζί να αναφωνήσωμεν ΖΗΤΩ Η ΑΙΩΝΙΑ ΕΛΛΑΣ.

...ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ (ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΜΕΓΑΡΟ).

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ